ÖZEL GÜVENLİK MEVZUATI

1.      İl Özel Güvenlik Komisyonu

Özel Güvenlik Komisyonu, özel güvenlik hizmeti alacak kurum ve kuruluşlar için alınan/alınacak özel güvenlik hizmeti ile ilgili kararlar almak üzere kurulmuş olan, il genelinde özel güvenlik hizmeti alan kurumlara “Özel Güvenlik İzni” verme yetkisi olan kuruldur. Bu kurul; hali hazırda özel güvenlik hizmeti alan kurumların özel güvenlik hizmetlerindeki değişiklik taleplerini de inceleyip karar vermekte, genel itibariyle Özel Güvenlik Hizmetlerinde denetim yetkisi olan İçişleri Bakanlığı’nın ildeki organı gibi düşünülebilir. Bu bölümün konusu olan Özel Güvenlik Komisyonu hakkında 5188 Sayılı kanunda ve Yönetmeliğinde yer alan bilgilere yer vereceğiz.

Özel güvenlik komisyonu, Kanunda belirtilen özel güvenlikle ilgili kararları almak üzere oluşturulmuştur (5188 Sayılı Kanun, Madde 4). Özel güvenlik komisyonu, her ilde valinin görevlendireceği bir vali yardımcısının başkanlığında, il emniyet müdürlüğü, il jandarma komutanlığı, ticaret odası başkanlığı ve sanayi odası başkanlığının temsilcilerinden oluşur. Sanayi odasının bulunmadığı illerde Komisyona, ticaret ve sanayi odası başkanlığının temsilcisi katılır. Özel güvenlik izni verilmesi ya da bu uygulamanın kaldırılması için başvuran kişi yada kuruluşun temsilcisi Komisyonun ilgili toplantısına üye olarak katılır. Komisyon, gerekli hallerde başkanın çağrısı üzerine toplanır. Komisyon, üye tam sayısının yarısının bir fazlasıyla toplanır ve oy çokluğuyla karar alır. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu taraf çoğunluk sayılır ve çekimser oy kullanılamaz. Özel güvenlik izni için başvuran kişi ya da kuruluşun temsilcisi toplantıya katılır. Komisyon kararları, başkan ve üyeler tarafından imzalanır ve (Değişik ibare:RG-11/9/2011-28051) muhafaza edilir. (Değişik:RG-20/12/2013-28857) Kanunun 3 üncü maddesinde belirtilen istisnai haller dışında, özel güvenlik hizmetlerinin yerine getirilmesi özel güvenlik komisyonunun kararı üzerine valinin iznine bağlıdır (Yönetmelik, Madde 5).

1.1.  Özel Güvenlik Komisyonunun Görevleri

Özel güvenlik komisyonunun görevleri şunlardır:

a)   İşi veya konumu sebebiyle korunma ihtiyacı duyan kişinin talebi üzerine, özel güvenlik personeli istihdam etmek veya özel güvenlik şirketlerinden hizmet satın almak suretiyle güvenliğin sağlanmasına karar vermek,

b)   Kurum ve kuruluşların talebi üzerine, işyerinin, çalışanların ve tesislerin özel güvenlik birimi kurmak veya özel güvenlik şirketlerinden hizmet satın almak suretiyle güvenliğin sağlanmasına karar vermek,

c)   Özel güvenlik hizmetini yerine getirecek azami personel sayısını, bulundurulabilecek veya taşınabilecek silah ve teçhizatın miktar ve niteliğini, gerektiğinde kişiler, özel güvenlik birimleri veya özel güvenlik şirketleri tarafından alınacak fiziki ve aletli güvenlik tedbirleri belirlemek,

d)   Para ve değerli eşya naklinde veya geçici süreli koruma ve güvenlik hizmetlerinde kullanılmak üzere özel güvenlik şirketlerince ve eğitimde kullanılmak üzere özel eğitim kurumlarında bulundurulabilecek veya taşınabilecek silah sayısını ve niteliğini belirlemek,

e)   Koruma ve güvenlik hizmetinin yerine getirileceği alanı belirlemek ve zorunlu hallerde görev alanını genişletmek,

f) Para ve değerli eşya nakli veya cenaze töreni gibi kamuya açık ya da umumi mahallerde sağlanan özel güvenlik hizmetlerinde kamu hürriyetlerinin korunması amacıyla gerektiğinde sınırlandırıcı kararlar almak,

g)   Özel güvenlik uygulamasının sona erdirilmesine ilişkin talepleri karara bağlamak,

h)   Özel güvenlik faaliyetleriyle ilgili denetim sonucunda, valinin talebi üzerine alınacak tedbirleri kararlaştırmak,

i) Kanun ve Yönetmelikte belirtilen diğer hususlar ile vali tarafından görüşülmesi istenen konuları görüşüp karara bağlamak.(Yönetmelik, Madde 6).

1.2.  Ek önlemler (Mülki İdare Amirlerinin Yetkisi)

(Değişik birinci fıkra: 2/1/2017 – KHK-680/67 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7072/65 md.) Mülki idare amirleri; kamu güvenliğinin gerektirdiği hallerde özel güvenlik izni verilen yerlerde alınan özel güvenlik tedbirlerini denetlemeye ve yetersiz bulduğu takdirde ek önlemler aldırmaya yetkilidir. Kamu güvenliğinin sağlanması yönünden 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu ile vali ve kaymakamlara verilen yetkiler saklıdır. Bu yetkilerin kullanılması durumunda özel güvenlik birimi ve özel güvenlik personeli mülkî idare amirinin ve genel kolluk amirinin emirlerini yerine getirmek zorundadır (5188 Sayılı Kanun, Madde 6).

2.      Özel Güvenlik İzni

Özel Güvenlik İzni; Özel Güvenlik hizmeti alacak olan kurum ve kuruluşlar için, Özel Güvenlik Komisyonu tarafından kararlaştırılan konuları kapsar. Diğer bir ifade ile bir kurum özel güvenlik hizmeti alacak ise bağlı olduğu il özel güvenlik komisyonundan Özel Güvenlik İzni ve buna bağlı olarak Özel Güvenlik İzin Belgesi almak zorundadır. Bu bölümün konusu olan Özel Güvenlik İzni kapsamında, özel güvenlik hizmeti alacak olan kurumlar için 5188 Sayılı kanun, yönetmelik ve genelgelerinde geçen kurallara yer vereceğiz.

Kişilerin silahlı personel tarafından korunması, kurum ve kuruluşlar bünyesinde özel güvenlik birimi kurulması veya güvenlik hizmetinin şirketlere gördürülmesi özel güvenlik komisyonunun kararı üzerine valinin iznine bağlıdır. Toplantı, konser, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde; para veya değerli eşya nakli gibi geçici veya acil hallerde, komisyon kararı aranmaksızın, valilik tarafından özel güvenlik izni verilebilir. Kişi ve kuruluşların talebi üzerine, koruma ve güvenlik ihtiyacı dikkate alınarak, güvenlik hizmetinin istihdam edilecek personel eliyle sağlanmasına, kurum ve kuruluşlar bünyesinde özel güvenlik birimi kurulmasına ya da bu hizmetin güvenlik şirketlerine gördürülmesine izin verilir. Bir kuruluş bünyesinde özel güvenlik birimi kurulmuş olması, ihtiyaç duyulduğunda ayrıca güvenlik şirketlerine hizmet gördürülmesine mani değildir. Komisyon, koruma ve güvenlik hizmetini yerine getirecek personelin, bulundurulabilecek veya taşınabilecek silah ve teçhizatın azamî miktarını ve niteliğini, gerekli hallerde diğer fizikî ve aletli güvenlik tedbirlerini belirlemeye yetkilidir. Havalimanı ve liman gibi yerlerde alınacak güvenlik tedbirlerine ilişkin uluslararası yükümlülükler saklıdır. Geçici haller dışındaki özel güvenlik uygulaması, en az bir ay önce başvurulması şartıyla komisyonun kararı ve valinin onayı ile sona erdirilebilir (5188 Sayılı Kanun, Madde 3).

Kanun kapsamında özel güvenlik, kişiler tarafından özel güvenlik görevlisi istihdam edilerek; kurum veya kuruluş bünyesinde özel güvenlik birimi kurularak veya özel güvenlik şirketlerinden hizmet satın alınmak suretiyle sağlanabilir. Özel güvenlik hizmetinin ne şekilde sağlanacağı kişi veya kuruluşlar tarafından belirlenir (Yönetmelik, Madde 7).

Kişi ve kuruluşlar, özel güvenlik izni için valiliğe yapacakları başvuruda özel güvenlik hizmetinin konusunu, özel güvenlik hizmetinin ne şekilde yerine getirileceğini, hizmetin azami olarak kaç personel eliyle yürütüleceğini, ihtiyaç duyulacak silah ve teçhizatın miktar ve niteliğini belirtir. (Değişik fıkra: RG-26/9/2009-27358) Valilik tarafından özel güvenlik talebine ilişkin gerekli inceleme yapıldıktan sonra Komisyon, özel güvenlik izninin verilip verilmemesine, özel güvenliğin sağlanmasına ilişkin yönteme ve özel güvenlik hizmetini yerine getirecek azami personel sayısına, bu amaçla bulundurulacak veya taşınacak silahların azami sayısına karar verir. Özel güvenlik izni verilen kurum veya kuruluşun talebi olması halinde; özel güvenlik görevlilerinin izin veya istirahat gibi durumlarda yerine geçici personel görevlendirilebilmesi, hizmette aksama veya zafiyete düşülmesinin önüne geçilebilmesini temin etmek ve geçici özel güvenlik hizmetleri de dahil olmak üzere ihtiyaç duyulan yerlerde görevlendirmek amacıyla, Komisyonca il genelinde verilen özel güvenlik görevlisi kadrosunun %10’unu aşmayacak şekilde personel istihdam etme izni verilebilir. (Değişik fıkra: RG-26/9/2009-27358) Genel güvenlik kapsamında korunmanın mümkün olduğu ya da özel koruma ve güvenlik uygulamasının kamu hürriyetlerinin korunması açısından sakıncalı görüldüğü hallerde özel güvenlik izni verilmemesine karar verilir ve bu kararın gerekçesi de belirtilir. Özel güvenlik izni için yapılan müracaatlar en geç on iş günü içinde neticelendirilir. Komisyonun özel güvenlik izni verilmesi ya da verilmemesi yönündeki kararları valinin onayına sunulur. Özel güvenlik izni verilen kişi ve kuruluşlar için Ek-1’deki Özel Güvenlik İzin Belgesi düzenlenir. (Değişik fıkra:RG-11/9/2011-28051) Özel güvenlik izni verilen kişilerde veya yerlerde istihdam edilen özel güvenlik personelinin listesi ve özel güvenlik  mali sorumluluk sigortası poliçelerinin birer sureti, personelin göreve başladığı tarihten itibaren on beş gün içinde, geçici veya acil özel güvenlik izinlerinde ise müracaat sırasında valiliğe verilir. (Ek fıkra:RG-11/9/2011-28051) İlk defa işe başlama veya ayrılma, özel güvenlik şirketlerinin hizmet verdiği yerlerde görev yapan özel güvenlik görevlilerinin yer değişimleri, kurum ve kuruluşlar arasındaki personel değişiklikleri ile ayrı izin belgesine  sahip birimleri arasındaki değişikliklerde göreve başlama ve görevden ayrılma bildirimleri onbeş gün içinde Valiliğe bildirilir (Yönetmelik, Madde 8).

2.1.  Özel Güvenlik İzninde Dikkat Edilecek Hususlar

a)      İl özel güvenlik komisyonu; Yönetmeliğin 8 inci maddesinde belirtildiği üzere, özel güvenlik izni için yapılan yazılı talep üzerine, güvenliği sağlanacak yerin coğrafi konumu, metrekare olarak büyüklüğü, ekonomik ve stratejik önemi, şehir merkezine ve en yakın genel kolluk birimine olan uzaklığı gibi özellikleri de göz önünde bulundurularak, özel güvenlik hizmetini yerine getirecek azami personel sayısına, gerektiğinde bulundurulacak veya taşınacak azami silah sayısına kişi ve kuruluşların talebini de dikkate alarak karar verecektir.

b)      Kanunun 3 üncü maddesi ile kişi, kurum ve kuruluşlara özel güvenlik uygulamasını sona erdirme hakkı tanınmıştır. Özel mevzuatında aksine bir hüküm bulunmadığı takdirde, uygulamanın sona erdirilmesi hususunda takdir hakkı ilgili kişi, kurum ve kuruluşa ait olup komisyonların ve valiliklerin özel güvenlik uygulamasının sürdürülmesinde ısrar etme yetkisi bulunmamaktadır.

c)      Kamu güvenliğini tamamlayıcı mahiyetteki özel güvenlik hizmetlerinin yerine getirilmesini teminen kişi, kurum ve kuruluşların koruma ve güvenlikleri Kanun kapsamında özel güvenlik görevlileri marifetiyle yerine getirilmektedir. Bu bağlamda mesire yeri, park, bahçe gibi yerler ile kamuya açık olmakla beraber özel günlerde, festival ve benzeri etkinliklerde özel ve tüzel kişilerce kiralanarak kullanılan alanlar ile belediyelerce işgaliye ücreti alınan veya kuyumcular çarşısı gibi para ve emtianın yoğun olduğu yerler için yapılan özel güvenlik izni müracaatları olumlu değerlendirilebilecektir. Ancak cadde ve sokak gibi kamuya açık, her an herkesin gelip geçtiği, genel kolluğun gözetim ve denetiminde bulunan yerlere yetki karmaşasına mahal verilmemesi açısından özel güvenlik izni verilmeyecektir. Ancak, bu uygulama modeli muhafaza edilmekle birlikte istisna olarak Kanunun “Görev alanı” başlıklı 9 uncu maddesi gereğince; Türk Telekom, doğalgaz boru hattı, petrol boru hattı, metro, metrobüs, tramvay ve tren yolu gibi koruma ve güvenliği sağlanan kurum ve kuruluşlara münhasır olmak üzere, ana tesisi ile hizmetin akışının sağlandığı ağ hattının bir bütün olduğu, ağ hattı üzerinde meydana gelebilecek herhangi bir saldırı, sabotaj, hırsızlık gibi müessir bir fiilin, o tesisin bütün hizmetlerini etkileyeceği, dolayısıyla hizmetin sabit bir noktada değil, aynı zamanda belirli bir güzergah boyunca devam ettiği hallerde güzergah boyu da görev alanı olarak kabul edilebileceğinden, il özel güvenlik komisyonlarından gerekli izin alınmak kaydıyla bu gibi yerlerde özel güvenlik görevlisi görevlendirilebilecektir. Bu doğrultuda, yukarıda belirtilen haller için özel güvenlik izni müracaatı yapılması durumunda; Korunması istenilen güzergâhın o ilde bağlı birimi için daha önce özel güvenlik izni verilmiş ise Kanunun 9 uncu maddesince özel güvenlik komisyonu kararıyla birimin görev alanı genişletilmek suretiyle güzergah için özel güvenlik izni verilebilecek ve birimin personel kadrosunda artırıma gidilerek güzergahta görevlendirilebilecektir. Bu kurum, kuruluş ve tesislerin ürettiği hizmetlerin arz ettiği önem de göz önünde bulundurulduğunda, bu yerlerin saldırı, sabotaj ve hırsızlık gibi olaylara maruz kalması veya bu tür olayların gerçekleşebileceğine dair duyumların alınması durumunda, bu hizmetlerin üretildiği tesislere daha önce belli bir kadroyla özel güvenlik izni verilmiş olsa dahi, sadece bu yerlere münhasır olmak üzere geçici veya acil hal kapsamında valilik oluru ile personel kadrosu artırımına gidilebilecektir. Ancak geçici veya acil hal kapsamında özel güvenlik izni verilmesine neden olan durumun sona ermesiyle artırılan kadrolar iptal edilecektir. Genel kolluktan emekli olup özel güvenlik görevlisi olarak çalışanların, adına kayıtlı silahlarını görev esnasında da taşımalarında bir sakınca olmamakla birlikte, silahsız projelerde silahın görülmeyecek şekilde taşınmasına dikkat edilecektir.

ç) Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının denetim, yetki ve sorumluluğunda bulunan karayollarında koruma ve güvenliği sağlanan kurum ve kuruluşun ana tesisi ile hizmetin akışının sağlandığı ağ hattının bir bütün olduğu, diğer bir ifadeyle, bu ağ hattı üzerinde meydana gelebilecek herhangi bir saldırı, sabotaj, hırsızlık gibi müessir bir fiilin, o tesisin bütün hizmetlerini etkileyeceği dikkate alındığında; hizmetin sabit bir noktada değil, aynı zamanda belirli bir güzergah boyunca devam ettiği hallerde, güzergah boyunun görev alanı olarak kabul edilmesinin uygun olacağı, il özel güvenlik komisyonlarından gerekli iznin alınması ve alınan iznin güzergâh üzerindeki valiliklere bildirilmesi kaydı ile karayollarının denetim ekiplerinin veya Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğüne bağlı gezici olarak görev yapacak olan seyyar kantarların güvenliğinin sağlanması amacıyla özel güvenlik görevlisi görevlendirilebilecektir. Karayolları üzerinde kurulan seyyar kantarların Kanun kapsamında koruma ve güvenliğinin sağlanmasında, seyyar kantarların bağlı bulunduğu bölge müdürlüklerinden özel güvenlik görevlisi görevlendirilmesinde ve görevlendirilen özel güvenlik görevlilerinin, seyyar kantarın görevlendirileceği bölge müdürlüğüne bağlı diğer illerde de görev yapmasında herhangi bir sakınca görülmemektedir.

d)      Yüzölçümü büyüklüğüne bakılmaksızın sınırları belli, etrafı çevrilmiş ya da tarihi, turistik, kültürel önemi itibariyle genel yerleşim yerlerinden ayrışmış ve farklılık arz eden yerler, talep olması halinde silahlı ya da silahsız özel güvenlik izni verilmek suretiyle özel güvenlik kapsamına alınabilecektir. Sahil kenarları, plajlar, turizme ayrılmış olan mesire ve eğlence yerlerinde, turistlerin güvenliğinin sağlanarak turizm potansiyelinin artmasına katkı sağlayacağı, söz konusu alan içerisinde suç işlenmesinin önlenmesine, dolayısıyla da kolluğun suç ve suçluyla mücadele olan asli görevini ifasına yardımcı olacağı, aynı zamanda özel güvenlik alanında istihdamın artmasına ve özel güvenlik uygulamasının yaygınlaşmasına katkı sağlayacağı yerlere özel güvenlik izni verilebilecektir. Ancak sahil kenarları, plajlar ve benzeri yerlerle ilgili uygulamada özellikle 3621 sayılı Kıyı Kanununun “Kıyılar, Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Kıyılar, herkesin eşit ve serbest olarak yararlanmasına açıktır…” hükmüne istinaden, söz konusu Kıyı Kanunundan kaynaklanan hakların ihlal edilmemesine dikkat edilecektir.

e)      Dönemsel faaliyetleri kapsayan özel güvenlik izinlerinin takip eden yılları kapsayacak şekilde bir defada verilmesinde her hangi bir sakınca bulunmamaktadır. Örneğin, 2012 yılında ve sonraki yıllarda yapılacak olan herhangi bir müzik-film festivali, sergi, sezonluk ticari faaliyetler gibi organizasyonlar için ilk başvuru yılından geçerli olmak üzere talep eden kişi  ya da kuruluş iptal müracaatında bulununcaya kadar özel güvenlik izni verilebilecektir.

2.2.  Gemilerde Özel Güvenlik İzni Verilmesi

Karasularımızda özel güvenlik izni almak isteyen gemilerin bu talepleri, geminin tescil edildiği yerin bağlı olduğu il valilikleri tarafından yerine getirilecektir. Silahlı özel güvenlik izni verilmesi halinde kullanılacak silahlar kaptan köşkünde çelik kasa içerisinde muhafaza edilecektir. Silahlı görev yapacak özel güvenlik görevlilerinin görev süresince hangi silahı kullandığı görev başlangıcında ve bitiminde silah devir teslim defterine kaydedilecektir. Seyir esnasında gemilerde genel asayiş ve düzenin sağlanmasına yönelik olarak kaptanın yetki ve sorumluluklarını düzenleyen 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunun 1467 ve 1472’nci maddeleri dahil olmak üzere, ilgili madde hükümleri doğrultusunda, gemilerde özel güvenlik izni verilmesi halinde, istihdam edilecek özel güvenlik görevlileri gemi kaptanlarının emrine girecek ve onun talimatları çerçevesinde görev yapacaklardır.

2.3.  Büyükelçilik, Konsolosluk ve Uluslararası Kuruluşlara Özel Güvenlik İzni Verilmesi

Ülkemiz sınırları içerisinde büyükelçilikler, konsolosluklar ve uluslararası kuruluş temsilciliklerinin kendi bünyelerinde özel güvenlik birimi kurması veya özel güvenlik şirketlerinden hizmet satın alma taleplerinin Dışişleri Bakanlığı’na yapılması gerekmektedir. Bu çerçevede, valiliklere yapılabilecek olan başvuru ve müracaatlar Dışişleri Bakanlığı’na yönlendirilecektir.

2.4.  Geçici ve Acil Durumlarda Özel Güvenlik İzni

Toplantı, konser, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde, para veya değerli eşya nakli veya cenaze töreni gibi geçici veya acil hallerde, özel güvenlik izni vali tarafından verilir. (Değişik fıkra: RG-26/9/2009-27358) Geçici ve acil hallerde özel güvenlik izni, hizmeti yerine getirecek güvenlik şirketi tarafından alınır. İzin için yapılacak başvuruda koruma ve güvenlik hizmeti verilecek alan, istihdam edilecek özel güvenlik görevlileri ve kullanılacak teçhizat belirtilir. Hizmetin özelliğine ve önemine göre, valilikçe istenebilecek ek önlemler alınır. Geçici özel güvenlik izni için valiliğe söz konusu etkinliğin başlamasından en az 48 saat önce müracaatta bulunulur. Valiliğe yapılan müracaatlar faaliyetin başlamasından en geç 24 saat öncesinde neticelendirilir. Valinin takdiri ile acil hallerde bu süreler uygulanmaz. Güvenliğin sağlaması için ilgili şirket tarafından öngörülen tedbirlerin yetersiz görülmesi halinde valilik ilave tedbirler alınmasını veya güvenlik planının değiştirilmesini istemeye yetkilidir. İznin konusu para ve değerli eşya nakli ise ayrıca, taşınacak silahlar ve kullanılacak araçlar başvuru dilekçesinde belirtilir. Bankaların özel güvenlik birimlerince gerçekleştirilecek para nakli için özel güvenlik izni alınmaz (Yönetmelik, Madde 9).

a)      Seçimler, sınavlar, bahar şenlikleri, yarışmalar, spor müsabakaları, konserler, gezici olarak yürütülen faaliyetler, dini ve milli bayramlar, yılbaşı, açılış-kapanış ve önem arz edebilecek olan diğer günler gibi geçici hallerde söz konusu etkinliklerden en az 48 saat önce valiliklerimize yapılacak özel güvenlik izni müracaatlarının olumlu değerlendirilmesi gerekmektedir. Sürekli özel güvenlik izni bulunan kişi, kurum ve kuruluşların talep etmeleri halinde özel güvenlik görevlilerinin sayılarını artırmak amacıyla geçici hal sona erene kadar özel güvenlik izni verilebilecektir. Geçici hallerde verilen özel güvenlik izinlerinde, izin verilen yerde özel güvenlik birimi personeli olması durumunda bu personelin, fazla mesai ücreti ödenmek şartıyla, görevlendirilmesi ya da bu hizmetin özel güvenlik şirketlerinden satın alınarak yerine getirilmesinde bir sakınca bulunmamaktadır. Özel güvenlik görevlisinin herhangi bir özel güvenlik izni verilen yerde çalışıyor olması, mesai saatleri dışında geçici hallerde verilen özel güvenlik izinlerinde part-time (kısa veya sınırlı süreli) olarak çalışmasına engel teşkil etmemektedir.

b)      Geçici hal kapsamında özel güvenlik izni alınan etkinlikler içerisinde ülkemiz açısından önem arz eden, halkın yoğun olarak katılabileceği ulusal ve uluslararası organizasyonlara ait bilgiler EK-1’deki formata uygun olarak Başkanlığa bildirilecektir.

c)      Yönetmeliğin 8 inci maddesi “Özel güvenlik izni verilen kişilerde veya yerlerde istihdam edilen özel güvenlik personelinin listesi … geçici veya acil özel güvenlik izinlerinde ise müracaat sırasında valiliğe verilir.” hükmünü amirdir. Ancak koruma ve güvenlikle ilgili esas ve usulleri 6222 sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanunla belirlenen spor müsabakalarında bir sezonu kapsayacak şekilde özel güvenlik görevlisi sayısı belirtilmeksizin de özel güvenlik izni verilebilecek olup, bu durumda personel listesi en geç müsabakadan 48 saat öncesinde bildirilmesi yeterli olacaktır.

ç) 6222 sayılı Sporda Şiddet Ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanunun “Yükümlülüklerin yerine getirilmemesi” başlıklı 21 inci maddesi birinci fıkrası “Müsabakalarda özel güvenlik görevlisi bulundurma yükümlülüğüne aykırı hareket eden spor kulüplerine, eksik özel güvenlik görevlisi sayısı itibarıyla yüz Türk Lirası idari para cezası verilir.” hükmünü amirdir. Bu hüküm doğrultusunda 6222 Sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde müsabakalarda belirlenen sayıda özel güvenlik görevlisi bulundurma yükümlülüğüne uymayan spor kulüplerine verilecek idari para cezası ile ilgili işlemin İl ve İlçe Spor Güvenlik Kurullarının sekretaryasını yapan birimce yerine getirilmesi gerekmektedir. 6222 sayılı Kanun kapsamında tedbir alınan spor müsabakalarında, 5188 sayılı Kanun doğrultusunda yapılan denetlemelerde yukarıda belirtilen hususta tespit edilen eksikliğin İl ve İlçe Spor Güvenlik Kuruluna bildirilmesi yeterli olacaktır.

d)      Geçici ve acil hal kapsamında verilen özel güvenlik izinlerinde, istihdam edilecek özel güvenlik görevlilerinin listesi alınacak, ancak valilik olurunda bu personelin ismi belirtilmeksizin sadece personel sayısına yer verilerek onay alınacaktır. Müracaat sırasında verilen isim listesinde, gerek etkinlik öncesi gerekse etkinlik sırasında olabilecek personel değişiklikleri göreve başlamadan önce valiliğe bildirilecektir.

2.5.  Özel Güvenlik İzni Verilinceye Kadar Geçecek Süredeki Uygulama

Bankalar ve silahlı görev yapılacak yerler başta olmak üzere, özel güvenlik izni için müracaatta bulunan kurum ve kuruluşlara il özel güvenlik komisyonu kararı ile özel güvenlik izni verilinceye kadar geçecek sürede güvenliklerini sağlayabilmelerini teminen, talepleri halinde müracaatlarından itibaren valilik tarafından geçici olarak özel güvenlik izni verilmesinde bir sakınca görülmemektedir.

2.6.  Özel Güvenlik Şirketlerinin Başka Bir Özel Güvenlik Şirketinden Hizmet Alması

Özel güvenlik şirketleri ihtiyaç duymaları halinde asıl sorumluluk ihaleyi alan yüklenici şirkette kalmak kaydıyla bir başka özel güvenlik şirketinden hizmet satın alabilir veya personel kiralayabilir. Bu husus geçici görevlendirme kapsamında değerlendirilerek valiliğe bildirimde bulunmak kaydıyla yapılır.

2.7.  Hava meydanlarında Özel Güvenlik Uygulaması

Hava meydanlarında özel güvenlik hizmeti verecek özel güvenlik şirketlerinin, 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanununa dayanılarak çıkartılan SHY-22 Hava Alanları Yer Hizmetleri Yönetmeliğine istinaden Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığından “C Grubu Çalışma Ruhsatı” alma zorunlulukları bulunmaktadır. Apron bölgesine ulusal ve uluslararası havayolu işletmelerine ait bir çok uçağın birkaç saatlik zaman dilimi için gelmesi nedeniyle her uçak için ilgili firma yetkilileri tarafından özel güvenlik izni alınması fiilen mümkün olamayacağından, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca verilmiş olan çalışma ruhsatları, belirtilen yer ve alanla sınırlı olmak üzere özel güvenlik faaliyetinde bulunmayı ifade ettiğinden, ayrıca Kanunun 3 üncü maddesinde öngörülen özel güvenlik iznini almaya gerek olmadan Bakanlıkça istisnai bir özel güvenlik izni olarak değerlendirilmekte olup, özel güvenlik faaliyeti için yeterli kabul edilecektir. İlgili valiliğe bildirimde bulunmak kaydıyla, herhangi bir havayolu firmasıyla karşılıklı sözleşme yapan, Bakanlıktan faaliyet izni ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığından sertifika almış olan özel güvenlik şirketleri “uçağa yönelik verilen özel güvenlik hizmetleriyle” sınırlı olmak kaydı ile apron bölgesinde özel güvenlik izni ve C Grubu Çalışma Ruhsatı almadan Kanunda öngörülen özel güvenlik hizmetlerini verebileceklerdir. Bakanlıktan faaliyet izni almış özel güvenlik şirketleri, apron bölgelerinde koruma ve güvenlik hizmeti kapsamında “uçaklara yönelik yolcu ve bagaj kontrolü hizmeti” verebileceklerdir. Ancak özel güvenlik şirketleri C Grubu Çalışma Ruhsatı olmadan bu kapsamdaki yer hizmetlerini veremezler.

2.8.  Özel Güvenlik Hizmetlerinde Kullanılan Araçlara Sesli ve Işıklı Uyarı İşaretleri Takılması

Özel güvenlik şirketlerinin, özel güvenlik eğitim kurumlarının, alarm izleme merkezlerinin ve özel güvenlik birimlerinin, koruma ve güvenlik hizmetlerinde kullandıkları araçlara ışıklı ve sesli uyarı işaretlerini takmaları 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve Karayolları Trafik Yönetmeliğine aykırılık teşkil ettiğinden, Karayolları Trafik Kanunun 26 ncı maddesi gereğince cezai müeyyide uygulanmasını gerektirmektedir.

2.9.  Askeri Yasak Bölgeler ve Özel Güvenlik Bölgeleri

Özel güvenlikle ilgili iş ve işlemleri yürütmek üzere oluşturulan özel güvenlik komisyonlarının görevleri Kanun ve Yönetmelikte açıkça sayılmıştır. Komisyonların, bu görevler dışında başkaca görevleri yapması mümkün olmadığından, “askeri yasak bölgeler ve özel güvenlik bölgeleri” hakkında karar alması da mümkün görülmemektedir.

2.10. Özel Güvenlik İzni İçin İstenecek Belgeler

2.10.1. Kamu Kurum ve Kuruluşlarından İstenilecek Belgeler

a)   Talep yazısı, (Yönetmeliğin 8 inci maddesi uyarınca)

b)   Bağlı bulunulan Bakanlığın/Genel Müdürlüğün uygun görüşü, üniversiteler için rektörün uygun görüşü, kurum KİT ise Hazine Müsteşarlığının uygun görüşü, belediye başkanlıkları için belediye başkanının uygun görüşü, il özel idareleri için il valisinin uygun görüşü, okullar için aile birliği yönetim kararı ve okul müdürü imzalı talep yazısı.

2.10.2.   Özel Kuruluşlar ve Özel Bankalardan İstenecek Belgeler

a)   Talep yazısı, (Yönetmeliğin 8 inci maddesi uyarınca)

b)   Site veya apartmanlarda genel kurul veya yönetim kurulu kararı,

c)   Özel kuruluşların yönetim kurulu kararı veya ortaklarının özel güvenlik uygulaması için almış olduğu karar,

ç) Ticaret Sicil Gazetesinin yayınlanmış bir örneği, Ticaret Sicil Gazetesi yayınlanmamış ise ticaret sicil memurluğundan alınacak olan ticaret sicil tasdiknamesi, özel bankaların açılan şubelerine ait Ticaret Sicil Gazetesi,

d)   Ticaret sicil memurluklarında kayıtlı olma zorunluluğu bulunmayan merkeze bağlı şube veya birimler için yapılacak özel güvenlik izni müracaatlarında kuruluşun merkezine ait Ticaret Sicil Gazetesi ile bağlı şube veya birimlerin açıldığına dair yönetim kurulu kararı veya ortakların aldığı karar,

e)   İmza yetkisine sahip şahısların imza sirküleri.

2.10.3. Özel Güvenlik Uygulamasını Sona Erdirmek İçin İstenilecek Belgeler

a)   Talep yazısı,

b)   Kamu kurum ve kuruluşlarında kendi Bakanlık/Genel Müdürlük görüş yazısı,

c)   Özel kuruluşlarda yönetim kurulu kararı veya ortakların almış olduğu karar, ç) Site veya apartmanlarda genel kurul veya yönetim kurulu kararı.

2.10.4.   Personel ve Silah Kadrolarının İndirimi, Artırımı, Yeniden Belirlenmesi veya Hizmet Şeklinin Değiştirilmesi Halinde İstenilecek Belgeler

a)      Talep yazısı, (Yönetmeliğin 8 inci maddesi uyarınca)

b)      Kamu kurum ve kuruluşlarında silah ve personel artırımında kendi Bakanlık/Genel Müdürlük/Rektörlük görüş yazısı,

c)      Özel kuruluşlarda yönetim kurulu kararı veya ortakların almış olduğu karar, ç) Site veya apartmanlarda genel kurul veya yönetim kurulu kararı.

2.10.5. Unvan Değişikliğinde İstenilecek Belgeler

a)   Talep yazısı,

b)   Özel kuruluşlarda unvan değişikliğine ilişkin yönetim kurulu kararı ve Ticaret Sicil Gazetesinin yayınlanmış bir örneği, Ticaret Sicil Gazetesi yayınlanmamış ise ticaret sicil memurluğundan alınacak olan ticaret sicil tasdiknamesi.

Özel güvenlik izni almak ve özel güvenlik hizmetleriyle ilgili diğer işlemleri takip etmek amacıyla il özel güvenlik komisyonlarına yapılan müracaatlarda, müracaat sahibi kişi, kurum, kuruluş, özel güvenlik şirketleri, alarm izleme merkezleri ve özel güvenlik eğitim kurumları adına imzaya ve evrak takibine yetkili olan noter tasdikli vekaletname sahibi kişiler tarafından yapılacak başvurularda, ayrıca kişilerin yetkilendirildiğine dair başka bir belge istenmeyecektir.

2.11. Özel Güvenlik Bildirimleri

2.11.1.         Yönetici İmzasıyla Evrak Gönderilmesi

Kanunun cezai müeyyideleri içeren 19 ve 20 nci maddelerinde Kanun hükümlerine aykırılıklarda yöneticilere de ceza verilmesi öngörülmektedir. Yönetmeliğin 4 üncü maddesindeki yönetici tanımından anlaşılacağı üzere, özel güvenlik hizmetlerinin yürütülmesinde yönetici aktif rol aldığından ve Bakanlıkça bu hizmetlerin yürütülmesinde mesul tutulduğundan, özel güvenlik şirketleri, alarm izleme merkezleri ve eğitim kurumları tarafından Bakanlık ve ilgili diğer birimlerle yapılacak olan her türlü yazışmalar yöneticinin adı ve soyadı yazılmak suretiyle yönetici tarafından imzalanarak gönderilecek, yönetici tarafından imzalanmayan yazılar değerlendirmeye alınmayacaktır.

2.11.2.Hizmet Sözleşmeleri

a)      Kişi, kurum veya kuruluşlar ile özel güvenlik şirketleri arasında imzalanan hizmet sözleşmesi gereği sözleşmenin belli bir süreyle kendiliğinden yenilenmiş veya uzatılmış sayılacağı yönünde bir hüküm nedeniyle yenilenmiş veya uzatılmış sayılması ya da hizmete devam edilmesi yönünde tarafların yeni sözleşme yapması halinde özel güvenlik şirketleri bu bildirimlerini Kanunun 5 inci maddesi gereğince hizmetin başladığı gün mesai saati bitimine kadar valiliklere yapacaklardır. Hizmete devam edilmesi yönünde tarafların yeni sözleşme yapması halinde özel güvenlik şirketleri bildirim ile birlikte yeni sözleşmeyi de ibraz edeceklerdir. Aksine hareket edenler hakkında Kanunun 20 nci maddesi (b) bendinde belirtilen cezai müeyyide uygulanacaktır.

b)      Özel güvenlik şirketlerinden Kanunun 5 inci ve Yönetmeliğin 10 uncu maddesi gereğince istenilen hizmet sözleşmesini ibraz etmeleri yeterli kabul edilecek, bunun haricinde gizli olabilecek ve ticari hususları içeren bilgi ve belge getirmeleri talep edilmeyecektir.

c)      Özel güvenlik şirketlerince aynı il sınırları içerisinde, aynı kişi, kurum veya kuruluşa ait birden fazla tesise hizmet verilmesi ve bu hizmet için tek bir sözleşme imzalanması durumunda, Kanunun 5 inci maddesinde belirtilen bildirim süresinin ihlalinde Kanunun 20  nci maddesi (b) bendinde belirtilen cezai müeyyide, bildirimde adı geçen her bir özel güvenlik izni almış yer için ayrı ayrı uygulanacaktır.

2.11.3.Evrak Teslim/Kabul Usulü

Özel güvenlik şirketleri, alarm izleme merkezleri ve özel güvenlik eğitim kurumları tarafından gönderilecek evrakın mutlak suretle özel güvenlikten sorumlu yönetici imzası taşıyan bir üst yazıyla PTT aracılığıyla gönderilmesi veya elden Emniyet Genel Müdürlüğü/İl Emniyet Müdürlüğünün gelen evrak birimine teslim edilmesi gerekmektedir. Kargo şirketleri aracılığıyla gönderilecek evraklar teslim alınmaksızın iade edilecektir.

2.11.4.Bildirimlerin Posta ile Gönderilmesi:

Özel güvenlik şirketleri, özel güvenlik eğitim kurumları ve alarm izleme merkezlerinin bildirimlerini P.T.T. kanalı ile göndermeleri durumunda postaya verilme tarihi bildirim tarihi olarak esas alınacaktır.

2.12. Koruma ve Güvenlik Planları

2.12.1.Koruma ve Güvenlik Planı Hazırlanması

Yönetmeliğin 12 inci maddesine istinaden hazırlanacak koruma ve güvenlik planları, aşağıda belirtilen hususları içerecek şekilde hazırlanarak valiliklere sunulacaktır.

a)      Tesis veya alanların yerleşim planı.

b)      Yangınlara karşı alınacak önlemler ve yangın sonrası uygulanacak hareket tarzı.

c)      Doğalgaz kaçağı ve yangınına karşı alınacak önlemler ve hareket tarzı. ç) Elektrik kaçağı ve yangınına karşı alınacak önlemler ve hareket tarzı.

d)      Hırsızlık eylemlerine karşı alınacak önlemler ve hareket tarzı.

e)      Deprem ve doğal afetlerde alınacak önlemler ve hareket tarzı.

f)       Sabotajlara karşı alınacak önlemler, sabotaj sonrası eylemcilerin kaçış yollarında alınacak önlemler ve ilgili mercilere verilecek bilgiler.

g)      Toplu eylemler karşısında uygulanacak hareket tarzı.

ğ) Hava ve deniz limanlarında meydana gelebilecek olaylara karşı alınacak önlemler ve olay sonrası uygulanacak hareket tarzı.

h)      Kurum, kuruluş, tesis ve alanların cadde, sokak ve diğer yollarla bağlantılarının krokisi. ı) İlgili kurum, kuruluş ve genel kollukla irtibat kurma usulleri.

Yukarıda belirtilen hususlar haricinde, plan hazırlanacak yerin ürettiği mal ya da hizmetin önemi, bölgenin coğrafi şartları, güvenlik güçlerine olan uzaklığı ve stratejik önemine bağlı olarak uygun görülebilecek diğer hususlarda ilave edilebilecek, usulüne uygun olarak getirilen planlar için ayrı bir yazılım formatı istenilmeyecektir. Valilikçe, koruma ve güvenlik planında değişiklik yapılması veya plandaki görülen yetersizliklerin otuz gün içerisinde giderilmesi istenebilecektir. Çok şubeli kurum ve kuruluşlar için şubelerde veya merkezden de hazırlanabilecek koruma ve güvenlik planları şubelerin bulunduğu il valiliklerine bildirilecektir. Ancak mahallin ve işyerinin özelliğine göre, alınması gereken ilave tedbirler varsa, bunların plana dahil edilmesi istenecektir.

2.12.2.         Onay

Hazırlanan planlar valilik makamınca onaylanmayacak, bir sureti il emniyet müdürlüğünde, bir sureti plan hazırlanan ilgili yer, tesis vb. yerlerde, bir sureti de şirket veya birim merkezinde muhafaza edilecektir. Planların sade ve anlaşılır olması, ilgisiz üçüncü şahısların eline geçmemesi hususunda gerekli özen ve hassasiyet gösterilecektir. Bu alanda hizmet verecek olan özel güvenlik görevlileri, hazırlanan koruma ve güvenlik planları konusunda bilgilendirilecektir.

1.        Özel güvenlik görevlilerinin yetkileri

Özel güvenlik görevlilerinin yetkileri şunlardır:

1. Koruma ve güvenliğini sağladıkları alanlara girmek isteyenleri duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme.
2. Toplantı, konser, spor müsabakası, sahne gösterileri ve benzeri etkinlikler ile cenaze ve düğün törenlerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme.
3. (Değişik: 23/1/2008 – 5728/544 md.) Ceza Muhakemesi Kanununun 90 ıncı maddesine göre yakalama; “Aşağıda belirtilen hâllerde, herkes tarafından geçici olarak yakalama yapılabilir:
4. a) Kişiye suçu işlerken rastlanması.

b) Suçüstü bir fiilden dolayı izlenen kişinin kaçması olasılığının bulunması veya hemen kimliğini belirleme olanağının bulunmaması.

• Kolluk görevlileri, tutuklama kararı veya yakalama emri düzenlenmesini gerektiren ve gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde; Cumhuriyet savcısına veya âmirlerine derhâl başvurma olanağı bulunmadığı takdirde, yakalama yetkisine sahiptirler.
• Soruşturma ve kovuşturması şikâyete bağlı olmakla birlikte, çocuklara, beden veya akıl hastalığı, malûllük veya güçsüzlükleri nedeniyle kendilerini idareden aciz bulunanlara karşı işlenen suçüstü hallerinde kişinin yakalanması şikâyete bağlı değildir.
• Kolluk, yakalandığı sırada kaçmasını, kendisine veya başkalarına zarar vermesini önleyecek tedbirleri aldıktan sonra, yakalanan kişiye kanunî haklarını derhal bildirir.
• Birinci fıkraya göre yakalanıp kolluğa teslim edilen veya ikinci fıkra uyarınca görevlilerce yakalanan kişi ve olay hakkında Cumhuriyet savcısına hemen bilgi verilerek, emri doğrultusunda işlem yapılır.
• Yakalama emrine konu işlemin yerine getirilmesi nedeniyle yakalama emrinin çıkarılma amacının ortadan kalkması durumunda mahkeme, hâkim veya Cumhuriyet savcısı tarafından yakalama emrinin derhâl iadesi istenir” (Ceza Muhakemesi Kanunu, Madde 90).
• (Değişik: 23/1/2008 – 5728/544 md.) Görev alanında, haklarında yakalama emri veya mahkûmiyet kararı bulunan kişileri yakalama ve arama.
• Yangın, deprem gibi tabiî afet durumlarında ve imdat istenmesi halinde görev alanındaki işyeri ve konutlara girme.
• Hava meydanı, liman, gar, istasyon ve terminal gibi toplu ulaşım tesislerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme.
• Genel kolluk kuvvetlerine derhal bildirmek şartıyla, aramalar sırasında suç teşkil eden veya delil olabilecek ya da suç teşkil etmemekle birlikte tehlike doğurabilecek eşyayı emanete alma.

• Terk edilmiş ve bulunmuş eşyayı emanete alma.

ı) Kişinin vücudu veya sağlığı bakımından mevcut bir tehlikeden korunması amacıyla yakalama.

• (Değişik: 23/1/2008 – 5728/544 md.) Olay yerini ve delilleri koruma, bu amaçla Ceza Muhakemesi Kanununun 168 inci maddesine göre yakalama.

“Olay yerinde görevine ait işlemlere başlayan adlî kolluk görevlisi, bunların yapılmasına engel olan veya yetkisi içinde aldığı tedbirlere aykırı davranan kişileri, işlemler sonuçlanıncaya kadar ve gerektiğinde zor kullanarak bundan men eder” (Ceza Muhakemesi Kanunu, Madde 168).

• (Değişik: 23/1/2008 – 5728/544 md.) Türk Medeni Kanununun 981 inci maddesine, Borçlar Kanununun 52 nci maddesine, Türk Ceza Kanununun 24 ve 25 inci maddelerine göre zor kullanma (5188 Sayılı Kanun, Madde 7).

“Zilyet, her türlü gasp veya saldırıyı kuvvet kullanarak defedebilir. Zilyet, rızası dışında kendisinden alınan şeyi taşınmazlarda el koyanı kovarak, taşınırlarda ise eylem sırasında veya kaçarken yakalananın elinden alarak zilyetliğini koruyabilir. Ancak, zilyet durumun haklı göstermediği derecede kuvvet kullanmaktan kaçınmak zorundadır” (Türk Medeni Kanunu, Madde 981 ).

“Zarar gören, zararı doğuran fiile razı olmuş veya zararın doğmasında ya da artmasında etkili olmuş yahut tazminat yükümlüsünün durumunu ağırlaştırmış ise hâkim, tazminatı indirebilir veya tamamen kaldırabilir. Zarara hafif kusuruyla sebep olan tazminat yükümlüsü, tazminatı ödediğinde yoksulluğa düşecek olur ve hakkaniyet de gerektirirse hâkim, tazminatı indirebilir” (Borçlar Kanunu, Madde 52).

“Kanunun hükmünü yerine getiren kimseye ceza verilmez. Yetkili bir merciden verilip, yerine getirilmesi görev gereği zorunlu olan bir emri uygulayan sorumlu olmaz. Konusu suç teşkil eden emir hiçbir surette yerine getirilemez. Aksi takdirde yerine getiren ile emri veren sorumlu olur. Emrin, hukuka uygunluğunun denetlenmesinin kanun tarafından engellendiği hallerde, yerine getirilmesinden emri veren sorumlu olur” (Türk Ceza Kanunu, Madde 24).

“Gerek kendisine ve gerek başkasına ait bir hakka yönelmiş, gerçekleşen, gerçekleşmesi veya tekrarı muhakkak olan haksız bir saldırıyı o anda hal ve koşullara göre saldırı ile orantılı biçimde defetmek zorunluluğu ile işlenen fiillerden dolayı faile ceza verilmez. Gerek kendisine gerek başkasına ait bir hakka yönelik olup, bilerek neden olmadığı ve başka suretle korunmak olanağı bulunmayan ağır ve muhakkak bir tehlikeden kurtulmak veya başkasını kurtarmak zorunluluğu ile ve tehlikenin ağırlığı ile konu ve kullanılan vasıta arasında orantı bulunmak koşulu ile işlenen fiillerden dolayı faile ceza verilmez” (Türk Ceza Kanunu, Madde 25).

7.3.1.                Mülki İdare Amirlerinin Yetkisi

Mülki idare amirleri, özel güvenlik uygulamasını ve özel güvenlik tedbirlerini halkın can ve mal güvenliğinin ve kamu hürriyetlerinin korunması amacıyla denetlemeye, özel güvenlik görevlilerinin yetkisini aşan uygulamaları kaldırmaya ve alınan güvenlik tedbirlerinin değiştirilmesini veya ilave tedbirler alınmasını istemeye yetkilidir. Spor müsabakalarında güvenliğin sağlanmasıyla ilgili olarak, 28/4/2004 tarihli ve 5149 sayılı Spor Müsabakalarında Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanunun il ve ilçe spor güvenlik kurullarına tanıdığı yetkiler saklıdır. Özel güvenlik görevlileri ve yöneticileri görev alanları içerisinde genel güvenliğin ve kamu düzeninin bozulduğu hallerde durumu derhal genel kolluğa bildirir. (Değişik:RG-20/12/2013-28857) Özel güvenlik kapsamında korunan ve güvenliği sağlanan yerlerde can ve mal güvenliğinin ciddi şekilde tehlikeye düştüğü veya düşeceği anlaşıldığında, mülki idare amirleri genel kolluğu görevlendirir. Bu takdirde özel güvenlik birimi ve özel güvenlik personeli mülki idare amirinin ve genel kolluk amirinin emirlerini yerine getirmekle yükümlüdür (Mülga fıkra: RG-05/05/2005-25806) (Yönetmelik, Madde 13).

7.3.2.                Önleyici Arama Yapılması

Görev alanında, can ve mal güvenliğinin ve kamu düzenin sağlanması, suç işlenmesinin önlenmesi, taşınması veya bulundurulması yasaklanmış her türlü silah, patlayıcı madde veya eşyanın tespit edilmesi amacıyla detektörle, x-ray cihazından geçirerek veya Kanunda belirtilen durumlarda gerektiğinde üst araması yapılabilir. (Değişik fıkra:RG- 11/9/2011-28051) Kamuya açık alanlarda üst araması, 1/6/2005 tarihli ve 25832 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Adli ve Önleme Aramaları Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır. Bu alanlarda özel güvenlik görevlilerince yapılacak üst araması genel kolluğun gözetim ve denetiminde yapılır. Arama sırasında yakalanan kişiler veya el konulan madde ve cisimler, yasal işlemi yapılmak üzere bir tutanakla genel kolluğa teslim edilir. Arama kişinin aynı cinsiyetindeki görevli tarafından yapılır (Yönetmelik, Madde 14).

7.3.3.                Tabii Afet Hallerinde Yardım Yükümlülüğü

Özel güvenlik görevlileri, görev alanı içerisinde meydana gelebilecek yangın, deprem ve sel gibi tabii afetlerde arama ve kurtarma görevlilerine yardımcı olmakla yükümlüdür (Yönetmelik, Madde 15).

7.3.4.                Suça El Koyma

Özel güvenlik birimleri ve görevlileri, görev alanında bir suçla karşılaştığında suça el koymak, suçun devamını önlemek, sanığı tespit ve yakalama ile olay yerini ve suç delillerini muhafaza ve yetkili genel kolluğa teslim etmekle görevli ve yetkilidir. Bunlar genel kolluğun olaya el koymasından itibaren araştırma ve delil toplama faaliyetine genel kolluğun talebi halinde yardımcı olur (Yönetmelik, Madde 16).

7.3.5.                Görev alanı

(Değişik birinci fıkra: 2/1/2017 – KHK-680/68 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7072/66 md.) Özel güvenlik görevlileri 7 nci maddede sayılan yetkileri sadece görevli oldukları süre içinde ve görev alanlarında kullanabilirler. (Değişik ikinci fıkra: 2/1/2017 – KHK-680/68 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7072/66 md.) Özel güvenlik görevlileri silahlarını görev alanı dışına çıkaramazlar. İşlenmiş bir suçun sanığı veya suç işleyeceğinden kuvvetle şüphe edilen kişinin takibi, dışarıdan yapılan saldırılara karşı tedbir alınması, para ve değerli eşya nakli ve cenaze töreni gibi güzergâh ifade eden durumlarda güzergâh boyu görev alanı sayılır. Görev alanı, zorunlu hallerde Komisyon kararıyla genişletilebilir. Kişi korumasında çalışan özel güvenlik görevlilerinin görev alanı; koruduğu kişi ile birlikte olduğunda ülke geneli, koruduğu kişi olmaksızın kişi koruma izni verilen ilin sınırlarıdır. Zor kullanma ve yakalama yetkilerinin kullanılmasını gerektiren olaylar en seri vasıtayla yetkili genel kolluğa bildirilir; yakalanan kişi ve zapt edilen eşya genel kolluğa teslim edilir.(5188 Sayılı Kanun, Madde 9).

7.3.6.                Geçici Görevlendirme

Özel güvenlik görevlilerinin il içi ve il dışı geçici görevlendirilmeleri çalıştığı kurum ve kuruluşlar tarafından Kanun kapsamında bulunan yerlere yapılabilecektir. Özel güvenlik hizmetinin aksatılmadan yürütülebilmesi için, özellikle banka ve mağazaların şubeleri arasında geçici görevlendirme ve nakillere ihtiyaç duyulacağından, bu tür görevlendirmelerin il içinde olması durumunda valiliğe, iller arasında olması halinde her iki valiliğe bilgi verilmesi yeterli olacaktır. Komisyonca kullanılmasına ve bulundurulmasına izin verilen silahlar, kurum ve kuruluşların demirbaş defterine kayıtlı olacağından, personelin silahlı olarak atanması ya da görevlendirilmesi söz konusu olmayacaktır. Başka bir yere ataması ya da görevlendirilmesi yapılan özel güvenlik görevlisi, atandığı yerin demirbaşında bulunan silahla görev yapacaktır.

7.3.7.                Para ve Değerli Eşya Nakli

• Dikkat Edilecek Hususlar

Para ve değerli eşya nakli hizmetlerinde aşağıda belirtilen hususlara riayet edilecektir.

1. Para ve değerli eşya naklinde kullanılacak silahlar özel güvenlik şirketlerine tahsis edilmekte ve şirketler demirbaşlarına kaydetmek suretiyle silahları görev yapacak olan özel güvenlik görevlilerine kullandırmaktadırlar. Görev esnasında kullanılacak silahlar, Devir Teslim ve Rapor Defteri’ne imza karşılığında görevli her özel güvenlik görevlisine kullandırılabildiğinden, özel güvenlik görevlilerine zimmetlenmeyecek ve araç başına silah kadrosu verilmeyecektir.
2. Para ve değerli eşya naklinin kurum ve kuruluşlarca özel güvenlik şirketlerine yaptırılabileceği de göz önünde bulundurulduğunda, ilgili kurum, kuruluş ya da özel güvenlik şirketinin adına kayıtlı ve ruhsatlandırılmış en az bir zırhlı aracın bulunması yeterli kabul edilecektir. Ayrıca kurum, kuruluş ya da şirket uhdesine Kanunun 8 inci maddesi gereğince para ve değerli eşya nakli için silah kadrosu da verilebilecektir.
3. Nakillerde kullanılan zırhlı araçların, nakli yapılan kıymetin teslim edileceği/teslim alınacağı ilgili yerin önünde trafik akışını zafiyete uğratmayacak şekilde makul bir süre (5-10 dakika) duraklama yapmasına müsaade edilecektir.

ç) Yönetmeliğin 28 inci maddesi gereğince düzenlenecek olan görev belgesi, para ve değerli eşya nakli için bir yıllık süreyi aşmayacak şekilde düzenlenecektir.

• Koruma ve güvenliği özel güvenlik şirketi tarafından sağlanan banka şubelerinde, hizmet sözleşmesinde belirtilmesi halinde ve banka şubesinin güvenliğinin zafiyete düşürmeyecek şekilde, bankaya ait silah ve zırhlı araçla birlikte görevli şirket personeli de para ve değerli eşya naklinde görev yapabilecektir.

7.3.8.                Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Para Nakli

T.C. Merkez Bankası ve şubeleri tarafından yapılacak para ve değerli eşya nakillerinin güvenli bir şekilde yapılabilmesini temin etmek üzere; nakiller sırasında herhangi bir aksaklığa sebebiyet verilmemesi için zamanında gerekli önlemlerin alınması, nakillerin yapılacağı bölgelerin hassasiyetine göre valiliklerin uygun göreceği ilave ek tedbirlerin aldırılması gerekmektedir. T.C. Merkez Bankasının bulunmadığı illerde T.C. Merkez Bankası adına görev yapan T.C. Ziraat Bankası A.Ş.’nin hazine adına değişik bölgeler ve tarihlerde büyük miktarlara ulaşan ödemeleri gerçekleştirmesi, hazine adına tahsilat ve tediye yapması, toplanan paraların merkezlere gönderilmesinde de yukarıda belirtilen tedbirler alınabilecektir. Ancak, T.C. Ziraat Bankası A.Ş.’nin ve diğer bankaların kendi bünyesinde ve şubeleri arasında yapacağı grup nakilleri bu kapsam dışında olup, güvenlik bankaların özel güvenlik görevlileri ile sağlanacaktır.

7.3.9.                Silah bulundurma ve taşıma yetkisi

Hangi koruma ve güvenlik hizmeti için ne miktar ve özellikte ateşli silah bulundurulabileceği komisyon tarafından belirlenir. Ancak eğitim ve öğretim kurumlarında, sağlık tesislerinde, talih oyunları işletmelerinde, içkili yerlerde silahlı özel güvenlik görevlisi çalıştırılmasına izin verilmez. Özel güvenlik görevlileri, özel toplantılarda, spor müsabakalarında, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde silahlı olarak görev yapamazlar. Koruma ve güvenlik hizmetinde kullanılacak silah ve teçhizat, ilgili kişi veya kuruluş tarafından temin edilir. Özel güvenlik şirketleri ateşli silah alamaz ve bulunduramazlar. Ancak özel güvenlik şirketlerine, para ve değerli eşya nakli, geçici süreli koruma ve güvenlik hizmetlerinde kullanılmak üzere, özel güvenlik eğitimi veren kurumlara, silah eğitiminde kullanılmak üzere, komisyonun kararı ve valinin onayı ile silah alma, kullanma ve taşıma izni verilebilir (5188 Sayılı Kanun, Madde 8).

7.3.10.            Silah Bulundurma ve Taşıma İzni Verilmesi

Koruma ve güvenliğin sağlanabilmesi için fiziki önlemlere ve güvenlik cihazlarına öncelik verilir. Komisyon, orantılılık ilkesine uygun olarak canlılar üzerinde kalıcı etkisi olmayan kimyasalların kullanılmasına izin verebilir. Görevin niteliği gereği bu tedbirlerin yeterli olmayacağının anlaşılması halinde, 10/7/1953 tarihli ve 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanuna göre ruhsatlandırılması mümkün olan yarı otomatik tabancaların ve 11/9/1981 tarihli ve 2521 sayılı Kanun kapsamına giren av silahlarının bulundurulmasına ve taşınmasına Komisyonca karar verilir. Bu silahların sayısı ve niteliği Komisyon kararında belirtilir. Görev alanında ateşli silah taşıyacak özel güvenlik görevlilerinde, 6136 sayılı Kanun ve bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmelikte belirtilen şartlar aranır (Yönetmelik, Madde 24).

7.3.11.            Silahların Temini

Komisyonun kararı üzerine, özel güvenlik izni verilen kişi veya tesise valilikçe ateşli silah alma yetkisi verilir. Ateşli silahlar, özel güvenlik birimlerinin fazla silahlarından, kamu kurum ve kuruluşlarının ihtiyaç fazlası, standart dışı, zor alım yoluyla ele geçen silahlarından, Makine Kimya Endüstrisi Kurumu’ndan veya genel hükümlere göre temin edilir. Ateşli silahların, bunların fişek ve tesisatlarının özel oda, kasa veya demir kuşaklı ve takviye kilitli dolaplarda muhafaza edilmesi zorunludur. Bunların muhafazasından özel güvenlik izni verilen kişi veya kuruluş yetkilileri sorumludur. (Ek fıkra: RG-26/9/2009-27358) Kanunun 11 inci maddesi beşinci fıkrasında sayılan şahıslardan, kendi adına taşıma ruhsatlı silahı olan özel güvenlik görevlileri bu silahlarını özel güvenlik hizmetlerinde kullanabilirler. Bunun için koruma ve güvenliği sağlanacak kişi, kurum veya kuruluşun Komisyona müracaat ederek izin alması gerekir. Bu izin Komisyonca verilen personel ve silah kadrosu içerisinde değerlendirilir. Ateşli silahlar için bu Yönetmeliğin 27 nci maddesinde (Ek-8 hariç) düzenlenen hükümler kendi adına ruhsatlı silahını kullanacak olanlar için de uygulanır. Ancak, bu silahlar aynı zamanda özel güvenlik görevlisinin zati silahı da olduğundan görev alanı kıstası ve Yönetmeliğin 28 inci maddesi hükümleri uygulanmaz (Yönetmelik, Madde 25).

7.3.12.            Tabanca Dışındaki Silahlar

Görevin niteliği uzun namlulu silah bulundurmayı ve taşımayı gerektiriyorsa, valiliklerce Genel Kurmay Başkanlığının bu konudaki görüşü alınarak, uzun namlulu silahın niteliği ve sayısı Komisyon tarafından tayin edilir (Yönetmelik, Madde 26).

7.3.13.            Silahların Kaydı

Bulundurulmasına ve taşınmasına izin verilen her türlü ateşli silah, komisyonca bir örneği Ek-6 da bulunan “Silah Bulundurma Kayıt Defteri”ne işlenir. Ateşli silahlar, özel güvenlik izni verilen kişi veya kuruluş tarafından, bir örneği Ek-7 de bulunan “Silah  Demirbaş Defteri”ne de kaydedilir. Görev alanında muhafaza edilen ateşli silahlar, özel güvenlik görevlilerine bir örneği Ek-8’de bulunan ve her sayfası yöneticiler tarafından onaylı “Devir Teslim ve Rapor Defteri”ne imza karşılığı devir teslim edilir. Özel güvenlik görevlileri, ateşli silahları Kanunda belirtilen istisnalar dışında görev alanı dışına çıkaramaz (Yönetmelik, Madde 27).

7.3.14.            Taşıma ve Bulundurma Belgesi

(Değişik:RG-11/9/2011-28051) Her ateşli silah için Ek-9’da belirtilen Özel Güvenlik Silah Taşıma/Bulundurma Belgesi düzenlenir. Silahla görev yapacak özel güvenlik görevlisi, kimlik kartı ile beraber bu belgeyi taşır. Kişi koruma ile para ve değerli eşya nakli yapacak özel güvenlik görevlisi ise görev belgesini de beraberinde bulundurur (Yönetmelik, Madde 28).

7.3.15.            Fişek Temini ve Nakli

Bulundurulmasına ve taşınmasına izin verilen her silah için yirmi beş adet fişek alınmasına izin verilir. Fişek miktarı Komisyonun kararı ve valinin onayı ile görev yeri ve niteliğine göre arttırılabilir. Görev nedeniyle sarf edilen ve miktarı bir tutanakla tespit edilen eksik fişeklerin tamamlanmasına izin verilir. Ateşli silah eğitiminde kullanılacak fişekler bu sınırlamaya tabi değildir. Programlı eğitimleri dışında personeline atış eğitimi yaptıracak kişi ve kuruluşlara talepte bulunmaları halinde fişek almalarına genel kollukça izin verilir.

(Değişik fıkra:RG-11/9/2011-28051) Özel güvenlik görevlilerinin silah eğitimleri için eğitime başlamadan önce ilgili kişi, kurum ve kuruluşun talebi doğrultusunda eğitim kurumunun yöneticisi/yöneticileri de müteselsilen sorumlu olacak şekilde silah taşıma yetkisini haiz, kurum tarafından görevlendirilecek ve valiliğin uygun gördüğü kişiye kursiyer sayısı oranında silahların ve mermilerin nakline izin verilebilir. Özel güvenlik hizmetlerinde kullanılan ve nakli gereken silah ve fişeklerin de silah taşıma yetkisini haiz valiliğin uygun gördüğü kişi tarafından nakledilmesine izin verilebilir (Yönetmelik, Madde 29).

7.3.16.            Silah ve Fişeklerin Devri

Özel güvenlik izni veya silah bulundurma ve taşıma izni iptal edilen veya ihtiyaç fazlası bildiriminde bulunan kişi ve kuruluşlara ait silah ve fişekler genel hükümlere göre devredilir. Altı ay içinde devir gerçekleştirilmez ise, takip eden iki ay içerisinde silahın ait olduğu kişi veya kurum 6136 sayılı Kanuna göre ruhsat başvurusunda bulunmak zorundadır. Süresi içerisinde ruhsatlandırılmayan silahlar müsadere edilmek üzere adli makamlara intikal ettirilir. Tüfekler ve tam otomatik tabancalar devredilebilir veya genel kolluk kuruluşlarına bağışlanabilir ya da imha edilmek üzere valilikçe Makine Kimya Endüstrisi Kurumuna verilir. Devredilecek, hibe ya da imha edilecek veya satılacak silahlar için Bölge Kriminal Polis Laboratuvarlarından ekspertiz raporu aldırılır (Yönetmelik, Madde 30).

7.3.17.            Silahların Devir, Hibe, Satış Durumlarında Uygulanacak Esaslar

1. Kanun kapsamında bulunan kişi, kurum veya kuruluşun talebi üzerine özel güvenlik uygulamasına son verilmesi veya valilik tarafından özel güvenlik izninin iptal edilmesi nedeniyle silah bulundurma ve taşıma izni iptal edilen kurum, kuruluş yetkililerine veya güvenlik şirketi yöneticilerine öncelikle Yönetmeliğin “Silah ve Fişeklerin Devri” başlıklı 30 uncu maddesi hükmü ve özel güvenlik izninin iptali ile ilgili Özel Güvenlik Komisyon kararı imza karşılığı tebliğ edilecektir.
2. Tebligat ile; silahların devir, hibe veya satılması için ilgililere mevzuat gereği verilen altı aylık süre başlamış olmakta, bu süre içerisinde devir gerçekleştirilmez ise bundan sonraki süreçte bu silahların satış, hibe ve devri söz konusu olamamakta, altı ayı takip eden iki aylık süre içerisinde silahın ait olduğu kişi tarafından kurum / kuruluştaki uygun kişiler adına 6136 sayılı Kanuna göre ruhsat başvurusunda bulunmaları gerekmektedir.
3. İki aylık süre içerisinde de bir başvuru olmaz ise silahlar müsadere edilmek üzere adli makamlara intikal ettirilecek ve sorumluları hakkında 6136 sayılı Kanuna muhalefet suçundan yasal işlem başlatılacaktır.

ç) İki aylık süre içerisinde 6136 sayılı Kanuna göre ruhsatlandırma başvurusu olması halinde ruhsat işleminin iki ay içinde tamamlanması gerekmediğinden, ruhsatlandırma sürecinin bu iki aylık süreyi aşması söz konusu olsa bile, Yönetmelik hükmü yerine getirilerek süresi içerisinde ruhsat başvurusu yapıldığından bu silahlar müsadere edilmeyecektir.

• Kurum ve kuruluşlar ile birden çok ilde birimi bulunan kuruluşların Genel Merkezi / Genel Müdürlüğünde muhafaza edilen ihtiyaç fazlası silahlar ile ilgili yukarıda belirtilen prosedür uygulanmalı, bugüne kadar herhangi bir tebligat yapılmamış ise öncelikle Yönetmeliğin 30 uncu maddesi yetkililere tebliğ edilmeli, daha önce tebligat yapılmış, verilen süreler dolmuş ve herhangi bir müracaatta bulunulmamış ise müsadere işlemlerine başlanılmalıdır.
• Silahların devir, satış veya hibe gibi nedenlerle nakli söz konusu ise, özel kuruluşlarda yönetim kurulu kararı ile silahlı çalışma iznine sahip bir özel güvenlik görevlisi veya kuruluşta görevli 6136 sayılı Kanuna göre silah ruhsatına sahip başka bir kişinin yetkilendirilmesi, kamu kurumlarında ise imza yetkisine haiz bir kişinin yetkilendireceği silahlı çalışma iznine sahip bir özel güvenlik görevlisi veya kurumda görevli 6136 sayılı Kanuna göre silah ruhsatına sahip başka bir kişinin yetkilendirilmesi halinde bu kişilere silah taşıma izin belgesi verilmesi, nakil iller arası yapılacak ise silahların götürüleceği il valiliğine de konu hakkında bilgi verilmesi gerekmektedir.
• Birden fazla ilde ve çok şubeli olarak faaliyet gösteren kurum ve kuruluşların bir ilde bulunan silah kadrosunda azaltıma gidilmesi başka bir ilde ise silah kadrosunun artırılması ve bu silahın o ildeki şube kadrosuna dahil edilmek istenmesi durumunda;
• Önce silah ihtiyacı olan ilde faaliyet gösteren kurum / kuruluşun il özel güvenlik komisyonundan ihtiyacı kadar silah kadrosu talebi ya da kadro artırımı talebinde bulunarak,
• Daha sonra ihtiyaç fazlası silah kadrosu bulunan kurum / kuruluşa ait şubenin bulunduğu il özel güvenlik komisyonuna başvurarak ihtiyaç fazlası silah kadrosunun azaltarak veya iptal ettirerek,
• Kadro fazlası silahı almaları için nakil kararı aldırarak, nakil edebileceklerdir. Bu gibi durumlarda ekspertiz raporu aldırılmayacaktır.
• Özel güvenlik uygulaması sona eren kişi, kurum, kuruluş ve şirketlerdeki hibe ve devir edilecek silahlar ile müsadere edilmesi söz konusu olan silahların ekspertiz raporu alınması süreci ve sonrasındaki muhafazası, hibe veya devir alacak kişilere veya adli makamlara intikal ettirilene kadar genel kolluk tarafından yapılacaktır.

7.3.18.            Birden Fazla Birimi Olan Kurum ve Kuruluşların Silah Yenileme ve Değişimi

1. Birden fazla ilde faaliyet gösteren kurum ve kuruluşların demirbaşına kayıtlı silahların değişimi söz konusu olduğunda; yönetim kurulu, diğer illerdeki birimleri de kapsayan kararını illerdeki ilgili birimlerine gönderecektir.
2. Bu karar üzerine illerdeki birimler, valiliklere kurum / kuruluş merkezindeki silah alma işleri ile ilgili yetkilendirilen bir personel adına silah satın alma yetki belgesi için müracaat edecektir.
3. Alınan yetki belgeleri kurum/kuruluş merkezine gönderilecektir.

ç) Kurum/kuruluşun bulunduğu il merkezinden bu belgelere istinaden yeni silahlar alınacaktır.

• Değişimlerde silah kadrosunda bir artış veya azalış söz konusu olmaması halinde ayrıca bir Komisyon kararı alınması gerekmemektedir.
• Yeni alınacak silahlar için Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu tarafından düzenlenen fatura iki ay süre ile yol nakil belgesi olarak değerlendirilecek ve ayrıca yol nakil belgesi düzenlenmesi gerekmeyecektir.
• Silahların geçici görevlendirmesi yapılamaz. Ancak bankalara mahsus olmak üzere, yeni açılan şubelerinin silah alım işlemleri tamamlanıncaya veya bir adet silah mevcuduyla çalışan şubelere ait silahların bakım-onarım-arıza gibi durumlarda kullanılamaması halinde silahın geri dönmesine kadar geçen sürede diğer şubedeki silahların, görev aksatılmayacak şekilde geçici görevlendirilmesi yapılabilecektir.

7.3.19.            Uzun Namlulu Silahlar ve Askeri Amaçlı Ekipmanlar

Kanunun 8 inci maddesi gereğince özel güvenlik hizmetlerinde kullanılacak ateşli silahların miktar ve özellikleri il özel güvenlik komisyonlarınca belirlendiğinden uzun namlulu silah kadrosu talebinde bulunan kurum ve kuruluşlara özel güvenlik komisyonlarınca sadece G-3 Piyade Tüfeği, MP-5 Makineli Tabanca ve Kalaşnikof olarak tabir edilen silahların Genelkurmay Başkanlığından uygun görüş alınarak tahsisi yapılması, özel güvenliğin amacına uygun olmadığından ağır makineli tüfek tahsisinin yapılmaması gerekmektedir.

7.3.20.            6.9. Görev Belgesi ve Silah Nakil Belgesi

Yönetmeliğin 28 inci maddesinde belirtilen “Görev Belgesi” EK-17’ye, aynı Yönetmeliğin 29 uncu maddesinde belirtilen “Silah/ Mermi Nakil Belgesi” EK-18’e uygun olarak doldurulacaktır.

2.        Denetim

Halihazırda mevzuatta Özel Güvenlik Hizmetlerini yetkili kurum İçişleri Bakanlığı ve organlarıdır. Bu bağlamda uygulamada sorumluluk sahasına göre genel kolluk özel güvenlik hizmetlerini denetleme yetkisine sahiptir. Mevzuat bakımından denetleme yetkisi genel kolluğa verilmiş olmakla birlikte ayrıca hizmet alan kurum yöneticileri ve özel güvenlik şirketi yöneticileri de kendi bünyesinde denetim yapabilmektedir.

Kanunun “Denetim” başlıklı 22 nci maddesi ve Yönetmeliğin “Denetim” başlıklı 6 ncı bölümünün 43, 44, 45 ve 46 ncı maddeleri ile düzenlenen özel güvenlik şirketlerinin, özel güvenlik şirket şubelerinin, özel güvenlik eğitim kurumlarının, özel güvenlik birimlerinin, kişi koruması izni alan kişilerin ve özel güvenlik hizmeti alan yerlerin denetlenmesinde takip edilecek esas ve usuller aşağıda belirtilmiştir.

İçişleri Bakanlığı ve valilikler özel güvenlik hizmetleri kapsamında, özel güvenlik birimlerini, özel güvenlik şirketlerini ve özel güvenlik eğitimi veren kurumları denetlemeye yetkilidir. Denetimin mahiyeti, kapsamı, usul ve esasları yönetmelikle belirlenir. Denetim sonucu tespit edilen eksikliklerin ilgili kişi, kurum, kuruluş ve şirketlerce verilen süre içinde giderilmesi zorunludur. (Değişik üçüncü fıkra: 2/1/2017 – KHK-680/72 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7072/70 md.) Amacı dışında faaliyet gösterdiği veya suç kaynağına dönüştüğü ya da terör örgütlerine aidiyeti, irtibatı ya da iltisakı bulunduğu tespit edilen şirketlerin faaliyet izni iptal edilir. Bu şekilde faaliyet izni iptal edilen şirketlerin kurucu, temsilci ve yöneticileri özel güvenlik alanında faaliyette bulunamazlar (5188 Sayılı Kanun, Madde 22).

Bakanlık ve valilikler, Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerinin yerine getirilip getirilmediğini, yasak uygulama ve davranışların bulunup bulunmadığını ve amaç dışında faaliyet gösterilip gösterilmediğini tespit etmek amacıyla, özel güvenlik şirketlerini, (Ek ibare:RG-11/9/2011-28051) alarm izleme merkezlerini, özel güvenlik birimlerini ve özel eğitim kurumlarını her zaman denetleyebilir. Havalimanı ve deniz limanlarının denetiminde, uluslar arası anlaşmalar ve 25/7/1997 tarih ve 97/9707 sayılı Sivil Hava Meydanları, Limanlar ve Sınır Kapılarında Güvenliğin Sağlanması, Görev ve Hizmetlerin Yürütülmesi Hakkında Yönetmelik hükümlerinin yerine getirilip getirilmediği göz önünde bulundurulur (Yönetmelik, Madde 43).

7.3.21.            Denetimin Kapsamı

Denetim sırasında, faaliyet izninin ve personelin çalışma izinlerinin geçerli olup olmadığı; özel güvenlik görevlileri için mali sorumluluk sigortasının yaptırılıp yaptırılmadığı; üçüncü kişilere verilen koruma ve güvenlik hizmetlerine ilişkin sözleşmelerin usulüne uygun düzenlenip düzenlenmediği ve bu sözleşmelerin zamanında valiliğe bildirilip bildirilmediği; görev alanına uyulup uyulmadığı; silah ve teçhizatın ruhsatlı olup olmadığı ve bunların usulüne uygun korunup korunmadığı; kayıt ve defterlerin usulüne uygun tutulup tutulmadığı; eğitim hizmetlerinin bu Yönetmelik hükümlerine uygun yürütülüp yürütülmediği, Kanun ve bu Yönetmeliğin diğer hükümlerinin uygulanıp uygulanmadığı ve amaç dışında faaliyet gösterilip gösterilmediği incelenir (Yönetmelik, Madde 44).

7.3.22.            Tenel Esaslar

1. Özel güvenlik şirketleri, özel güvenlik şirket şubeleri, özel güvenlik eğitim kurumları, özel güvenlik birimleri ve özel güvenlik hizmeti satın almak sureti ile korunan, kişi, kurum ve kuruluşlar yılda en az bir defa ve gerek duyuldukça her zaman denetlenecektir.
2. Söz konusu yerleri merkezde Bakanlık, illerde valilik adına denetleyecek olan personel için onay alınacaktır. Onay alınmaksızın denetleme yapılmayacaktır. Onaylar bir defaya mahsus olabileceği gibi azami bir yıllık süreyi kapsayabilecektir. Denetleme onayı alınırken, personelin izin, sağlık ve benzeri sebeplerle bulunamaması ihtimaline karşı yedek personel için de onay alınacaktır.
3. İlçelerde çalışan personel de denetlemede görevlendirilebilecektir. Görevlendirilecek bu personel için de denetleme onayı mülki amirden alınacaktır. İlçelerde denetleme yapacak personel için Şube Müdürlüğünce hizmet içi eğitim verilecektir.

ç) Denetlemede görev alacak personelin özel güvenlik ile ilgili birimlerde çalışması tercih edilecektir. Ancak iş yoğunluğu ve personelin sayıca yetersiz olduğu durumlarda, illerde Şube Müdürlüğü, kuruluşu bulunan ilçelerde Büro Amirliğinde görevli en az bir personelin denetleme heyetinde olması koşulu ile diğer birimlerden de denetleme onayı alınan personel görevlendirilebilecektir.

• Denetleme ekibi en az iki personelden oluşacak ve denetleme mutlaka yüksekokul mezunu komiser yardımcısı ve üstü amir sınıfı bir rütbeli başkanlığında yapılacaktır.
• Denetlemeler gündüz yapılacaktır. Gerek duyulması halinde gece de denetleme yapılabilecektir.
• Denetleme için görevlendirilen kolluk personeli bu görevlerini takım elbise ile ifa edeceklerdir.
• Denetlemelerde gerek duyulması halinde iş müfettişi, maliye müfettişi gibi diğer uzmanlar da Bakanlık veya valilik oluru ile görevlendirilebilecektir. Denetlemelerde tespit edilen konu başka bir kamu kurum veya kuruluşunun yetki ve sorumluluğunda işlem yapılması gereken bir husus ise bu durum ilgili kamu kurum veya kuruluşuna bildirilecektir.

ğ) Denetlemelerde görev alacak personelin tamamına denetlemeye çıkılmadan önce özel güvenlik birim amirleri tarafından Kanun ve ilgili mevzuatı ile genel davranış ilkeleri hakkında bilgilendirme toplantısı yapılacaktır. Denetleme yapılacak yer hakkında gerekli tüm bilgiler alınarak denetlemeye çıkılacaktır.

• Denetlemeler sorumluluk bölgesi esasına göre polis ve jandarma tarafından ayrı ayrı yerine getirilecektir. Ancak havameydanlarında 5188 sayılı Kanun ve uygulama yönetmeliği kapsamında yapılacak denetlemeler sorumluluk bölgesine bakılmaksızın Emniyet Genel Müdürlüğü ve İl Emniyet Müdürlüğü denetleme birimlerince yürütülecektir.

ı) Denetleme neticesinde doldurulan denetleme formları, genel kolluğun özel güvenlik birimlerince değerlendirilecektir. Herhangi bir aksaklık veya eksikliğin tespit edilmesi halinde Kanun ve ilgili mevzuat çerçevesinde uygulanacak idari veya adli cezalar hakkında yürütülecek işlemler özel güvenlik hizmetinin verildiği yer valiliğince ya da cumhuriyet savcılığınca yapılacaktır.

1. Denetleme sonuçları EK-13’de gönderilen Denetleme Bildirim Çizelgesine uygun şekilde her ayın ilk haftasında yazılı olarak ve / veya Bilgi Sistemi üzerinden dijital ortamda Başkanlığa bildirilecektir.
2. Özel güvenlik şirketinin, merkezinin bulunduğu il dışında başka bir ilde şube açması durumunda; sağladığı koruma ve güvenlik hizmetlerine ait evrakları şubesinde bulunduracaktır. Yapılan denetlemelerde bir eksikliğin veya aksaklığın tespiti halinde gereği şubenin kurulu olduğu il valiliğince yapılacaktır.

7.3.23.            Denetlemelerde Kullanılacak Formlar

Denetlemelerde EK-14’de bulunan;

1. Özel Güvenlik Şirketi Denetleme Formu, (Form 1)
2. Özel Güvenlik Eğitim Kurumu Denetleme Formu, (Form 2)
3. Özel Güvenlik Birimi Denetleme Formu, (Form 3)

ç) Özel Güvenlik Hizmeti Alan Yer Denetleme Formu, (Form 4)

• Özel Güvenlik Kişi Koruması Denetleme Formu, (Form 5)
• Özel Güvenlik Şirket Şubesi Denetleme Formu, (Form 6)
• Geçici Özel Güvenlik İzni Denetleme Formu, (Form 7)
• Denetleme Çizelgesi, kullanılacaktır.

7.3.24.            Denetleme Formunun Doldurulmasında Gözetilecek Esaslar

Form, belirtilen sorular karşısında bulunan “evet” ve “hayır” kutucuklarına işaretleme yapılarak doldurulacaktır. Formda belirtilen sorular ile ilgili açıklama yapılması gereken bir durum, formda belirtilmemekle birlikte açıklanması gereken bir husus ya da cevabı olumsuz sonuç bildiren ve işlem yapılması gereken durumların olması halinde formun alt kısmındaki açıklamalar bölümüne yazılarak denetleme yapan görevliler ile denetlenen yerin yöneticisi/yetkilisi tarafından imzalanacaktır. Açıklamaların bu bölüme sığmaması halinde ayrı bir kağıda yazılıp formda imzası olan kişiler tarafından imzalanacaktır. Yapılan denetleme neticesinde tanzim edilen form ve varsa eklerinin bir sureti denetlenen yere verilecek ve ilgili yer tarafından istenildiğinde ibraz edilmek üzere, oluşturulacak denetleme dosyasında muhafaza edilecektir. Ayrıca, denetlemenin ne zaman ve kim tarafından yapıldığı, herhangi bir eksikliğin olup olmadığının görülebilmesi için hazırlanan “Denetleme Çizelgesi” de denetleme dosyasında bulundurulacaktır. Denetlenen yer ile ilgili olarak verilen faaliyet izni veya özel güvenlik iznine dair “belge no” ve “tarih” kısımları belgenin aslına bakılarak yazılacaktır. Form doldurulurken mürekkepli kalem kullanılacaktır. Form ve ihtiyaç duyulması halinde hazırlanan tutanakların üzerinde silinti, kazıntı veya sonradan bir ekleme yapılmayacaktır.

7.3.25.            Denetim Sonucunun İzlenmesi

Denetim sonucu düzenlenen raporun bir sureti denetlenen birimin dosyasında muhafaza edilir, diğer sureti valiliğe, ilgisine göre bir sureti de Bakanlığa sunulur. Denetim sonucunda tespit edilen eksiklikler ilgili kişi, kurum, kuruluş (Ek ibare:RG-11/9/2011-28051), eğitim kurumu, alarm izleme merkezi ve şirkete yazılı şekilde bildirilerek bu eksiklikleri gidermesi için eksikliğin niteliğine göre asgari yedi gün süre verilir. Bu süre sonunda eksiklikler giderilmediği takdirde veya denetim sonucu konusu suç teşkil eden uygulamalar tespit edildiğinde Kanunun 19 uncu ve 20 nci maddesinde belirtilen cezalar uygulanır. Ayrıca, amacı dışında faaliyet gösterdiği veya suç kaynağına dönüştüğü tespit edilen şirketlerin veya özel eğitim kurumlarının faaliyet izni Bakanlıkça (Ek ibare:RG-11/9/2011-28051), alarm izleme merkezlerinin yeterlilik belgesi valilikçe iptal edilir (Yönetmelik, Madde 45).

7.3.26.            Adli/İdari İşlemlerinin Uygulanmasında Dikkat Edilecek Hususlar

Kanunun 19 uncu ve 20 nci maddelerinde bulunan hükümler doğrultusunda,  denetleme neticesi ya da bildirim evrakı üzerinden yapılan kontrol sonrasında Kanuna aykırılık hali, özel güvenlik hizmetlerinin yürütülmesinde eksikliği veya aksaklığı bulunanlara uygulanacak adli ve/veya idari işlemlerde uyulması gereken hususlar aşağıda sıralanmıştır.

7.3.27.            Uyulacak hususlar

1. Tahsis edilen azami personel sayısından eksik sayıda özel güvenlik görevlisi çalışması ya da hiç çalışmaması durumunda herhangi bir cezai müeyyide uygulanmayacak, bu husus denetleme formu veya tutanakta belirtilecektir. Bu gibi durumlarda olan banka ve banka şubeleri için tanzim edilen denetleme formu/tutanak valilik kanalıyla Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumuna gönderilecektir.
2. Spor müsabakalarında il/ilçe spor güvenlik kurulu tarafından belirlenenden az sayıda özel güvenlik görevlisinin çalıştırılması halinde tanzim edilen denetleme formu/tutanak il/ilçe spor güvenlik kurulu işlemlerini yürüten ilgili birime gönderilecektir.
3. Geçici veya acil hal kapsamında izin alınan yerlerde, eksik sayıda özel güvenlik görevlisi çalıştırılması durumunda, öncelikle gerekli ikaz yapılacak, verilen süre içerisinde eksikliğin giderilmemesi ya da tekrarı halinde Kanunun 20 nci maddesi (d) bendi gereğince idari yaptırım uygulanacaktır.

ç) Denetleme neticesinde bir aksaklık ya da eksikliğin tespiti halinde; eksikliğin giderilmesi için yedi günden az olmayacak şekilde eksikliğin mahiyetine göre süre verilerek ikaz edilecektir. Denetleme formlarının açıklamalar bölümünde verilen süre belirtilmek sureti ile tebliğ – tebellüğ tutanağı tanzim edilerek, denetleme yapan görevliler ile denetlenen yerin yöneticisi/yetkilisi tarafından imzalanacaktır. Aksaklık ya da eksikliğin giderilip giderilmediği verilen süre sonunda tekrar denetlenmek suretiyle kontrol edilecektir. Aksaklık ya da eksikliğin giderilmemiş olması durumunda idari yaptırım uygulanacaktır.

• Özel Güvenlik Şirketi Faaliyet İzin Belgesine sahip bir özel güvenlik şirketinin, Kanunun 3 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik iznini almayan bir kuruluşta hizmet vermesi halinde özel güvenlik şirketlerine Kanunun 19 uncu maddesinin (a) bendi uygulanacaktır. Bu durumda şirketlerden özel güvenlik hizmeti alan kişi, kurum ve kuruluşlara ayrıca ceza uygulanmayacaktır.
• Özel güvenlik iznini almadan özel güvenlik görevlisi istihdam etmeye başlamış olan kişi, kurum ve kuruluşların bu durumunun tespit edilmesi halinde, istihdam edenlere Kanunun 19 uncu maddesinin (b) bendi hükmü uygulanacaktır.

7.3.28.            Adli işlem

Kanunun 19 uncu maddesinde belirtilen hükümlere aykırı bir halin tespit edilmesi durumunda tanzim edilen evraklar ilgili cumhuriyet başsavcılığına bildirilerek, alınan talimatlar doğrultusunda hareket edilecektir.

7.3.29.            İdari işlem

Kanunun 20 nci maddesinde belirtilen hükümlere aykırı bir halin tespit edilmesi durumunda;

1. Denetlenen yere ilgili denetleme formu/tutanak düzenlenecektir.
2. Tespit edilen ihlale ilişkin denetleme formu/tutanak ve ilgili evraklar savunma evrakına eklenecek ve ilgiliye savunma hakkını kullanabilmesi için en az yedi gün süre verilecektir.
3. Savunması yeterli görülmeyenlere idari para cezası yaptırımının uygulanabilmesi için mahalli mülki amirden olur alınacaktır. Alınacak olurda 5326 sayılı Kabahatler Kanununda belirtilen usul ve esaslara dikkat edilecektir.

ç) İdari para cezası verildiğine dair tebliğ hazırlanarak, 5326 sayılı Kabahatler Kanununda belirtildiği üzere 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre imza karşılığı tebliğ ve tebellüğ edilecektir. Hazırlanan tebliğde idari para cezasının hangi suçun karşılığında, hangi madde hükmünce verildiği, cezanın verilmesine ilişkin denetleme ve kontrol zamanı ile idari para cezası olurunun tarihi belirtilecektir.

• İdari para cezası, idari yaptırım karar defterine işlenecektir.
• İdari para cezası ödendiğinde, ödeme makbuzu dosyasında muhafaza edilecektir.
• İdari para cezasının verilen süre içerisinde ödenmemesi durumunda, idari yaptırım karar tutanağı alacağın tahsili için idari para cezası verilenlerin adresinin bulunduğu yerdeki defterdarlığa gönderilecektir.
• İdari para cezalarının uygulanmasında onay makamı “vali” veya “kaymakam” olacaktır.

7.3.30.            Özel Güvenlik Görevlilerinin Kontrolleri

Özel güvenlik izni alınan yerlerde çalışan özel güvenlik görevlileri görev alanlarında kamu güvenliğini tamamlayıcı mahiyette yürüttükleri görevlerinde daha dikkatli olmalarını sağlamak, duyarlılıklarını arttırmak, yürüttükleri hizmet hakkında bilinçlendirmek ve görevli bulundukları alanların tamamında etkin bir koruma hizmeti vermelerini sağlamak üzere zaman mefhumu gözetmeksizin denetlenmeli veya kontrol edilmelidir. Yapılan denetim ve kontrollerde özel güvenlik görevlilerinin; sorumlu bulundukları görev yerleri ile beraber dış çevreyi de dikkatli bir şekilde gözlemlemesi, şüpheli paket (örn: çöp poşeti, pet şişe, koli vb.), şüpheli araç (örn: araç, motosiklet, çocuk arabası, el arabası vb.) ve şüpheli şahıslara (örn: giyimi şüphe uyandıran, yüzünü gizlemeye çalışacak şekilde bere, şapka, kaşkol vb. takanlar, poşet, çanta vb. taşıyanlar dahil) karşı duyarlı olması, şüpheli bir durumun ya da olayın tespiti halinde genel kolluk birimlerine haber vermesi yönünde uyarılması sağlanmalıdır. Özel güvenlik görevlilerinin, hem özel güvenlik izni alan yerlerin yetkililerince hem de özel güvenlik hizmetini sağlayan şirket yetkililerince de istihdam edildikleri mevzuat hükümleri ile birlikte 5188 sayılı Kanun hükümlerine göre sık aralıklarla ve düzenli denetlemesinin yapılması kamu düzeninin sağlanması açısından büyük önem arz etmektedir. Ayrıca valilik oluru alınmak suretiyle, ilçe emniyet müdürleri, ilçe emniyet müdür yardımcıları, polis merkez amirleri veya görev alanları ile sınırlı olmak üzere valilik makamınca uygun görülen rütbeli personel, sorumluluk bölgelerinde özel güvenlik izni almış hassas noktalarda görev yapan özel güvenlik görevlileri başta olmak üzere, özel güvenlik görevlilerini görevleri başında kontrol edip duyarlı hale getirecekler ve herhangi bir eksiklik tespit etmeleri halinde Şube Müdürlüğüne bilgi vereceklerdir.

7.3.31.            Yasaklar

 Görev dışında çalıştırma yasağı; Özel güvenlik personeli, Kanunda belirtilen koruma ve güvenlik hizmetleri dışında başka bir işte çalıştırılamaz (5188 Sayılı Kanun, Madde 16).

 Grev yasağı; Özel güvenlik personeli greve katılamaz (5188 Sayılı Kanun, Madde 17).

 Görevden uzaklaştırma yasağı; Özel güvenlik görevlileri lokavt dolayısıyla işten uzaklaştırılamaz (5188 Sayılı Kanun, Madde 18).

7.3.32.            Tazminat

Bu Kanunda yazılı görevleri yerine getirirken yaralanan, engelli hâle gelen özel güvenlik görevlilerine veya ölen özel güvenlik görevlisinin kanunî mirasçılarına, iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde belirlenen miktar ve esaslar çerçevesinde tazminat ödenir. Ancak, genel hükümlere göre daha yüksek miktarda tazminat ödenmesine mahkemelerce hükmedilmesi halinde, iş sözleşmesine veya toplu iş sözleşmesine dayanılarak ödenen tutarlar mahsup edilir. Birinci fıkra hükümleri gereğince ödenecek tazminat, 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında ödenmesi gerekecek diğer tazminatlarla ilişkilendirilmez. Kamu kurum ve kuruluşlarında bu Kanunda yazılı görevleri yerine getirirken yaralanan, engelli hâle gelen özel güvenlik görevlilerine veya ölen özel güvenlik görevlilerinin kanunî mirasçılarına; iş sözleşmesi, toplu iş sözleşmesi veya 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerinde belirtilen tazminat miktarlarından hangisi yüksek ise o miktar ödenir (5188 Sayılı Kanun, Madde 15).

7.3.33.            Suçlar ve cezalar

(Değişik: 23/1/2008 – 5728/546 md.) Bu Kanunda öngörülen adlî suçlar ve cezalar şunlardır:

1. Bu Kanunun 3 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik iznini almadan özel güvenlik görevlisi istihdam eden kişiler veya kuruluşların yöneticileri üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.
2. Bu Kanunun 5 inci maddesinde belirtilen faaliyet iznini almadan özel güvenlik faaliyetinde bulunan şirketlerin kurucu ve yöneticilerine, bu Kanunun 3 üncü maddesinde belirtilen izni almadan özel güvenlik birimi oluşturan kurum ve kuruluşların yöneticileri, bu Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen izni almadan özel güvenlik eğitimi veren kurum ve kuruluşların yöneticileri, üç aydan bir yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Bu şekilde cezalandırılan kişiler, özel güvenlik şirketlerinde ve özel güvenlik eğitimi veren kurumlarda kurucu ve yönetici olamazlar.
3. Bu Kanunun 11 inci maddesine göre çalışma izni verilmeyen kişileri özel güvenlik görevlisi olarak istihdam eden kişi, kurum, kuruluş veya şirketlerin yetkilileri, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu kişilerin silâhlı olarak çalıştırılmış olması hâlinde, verilecek ceza bir kat artırılır. Bu suçun bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde ayrıca bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
4. Bu Kanunun 21 inci maddesinde belirtilen özel güvenlik malî sorumluluk sigortasını yaptırmadan özel güvenlik görevlisi istihdam eden kişi; kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticileri istihdam ettikleri her kişi için yüzelli gün adlî para cezası ile cezalandırılır.
5. Bu Kanunda belirtilen faaliyet iznini almadan özel güvenlik hizmeti veya özel güvenlik eğitimi verdiğini ilân eden veya reklam yapan kişi; kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticileri, altı aya kadar hapis ve elli günden az olmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır (5188 Sayılı Kanun, Madde 19).

7.3.34.            İdari para cezası veya yaptırım gerektiren fiiller

(Değişik: 2/1/2017 – KHK-680/71 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7072/69 md.) Bu Kanunda öngörülen idari para cezasını veya yaptırımı gerektiren fiiller şunlardır:

1. Özel güvenlik kimlik kartını başkasına kullandıran özel güvenlik yöneticisi ve görevlisine üçbin Türk Lirası idari para cezası verilir ve bu kişilerin özel güvenlik kimlik kartı valilikçe iptal edilir. Bu kişiler bir daha özel güvenlik alanında çalışamazlar.
2. Diğer kişi, kurum ve kuruluşlara sağlanacak özel güvenlik hizmetini 5 inci maddede belirtilen süre içinde ilgili valiliğe bildirmeyen özel güvenlik şirketlerine her bildirim için üçbin Türk Lirası idari para cezası verilir.
3. 6 ncı madde uyarınca mülki idare amirlerince istenen ilave tedbirleri almayan kişi, kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticilerine altıbin Türk Lirası idari para cezası verilir.
4. Mülki idare amirinin veya birlikte görev yapılan yetkili genel kolluk amirinin verdiği emirleri yerine getirmeyen veya bir suçun işlendiğini göreviyle bağlantılı olarak öğrenip de bu suç ile ilgili yetkili genel kolluğa bilgi vermeyen özel güvenlik yöneticisi ve görevlileri ile bu emrin yerine getirilmemesi eylemine sebep olan özel güvenlik yöneticisi ve görevlisinin bağlı oldukları kişi, kurum, kuruluş veya şirket yetkilileri bir yıl süreyle özel güvenlik alanında görev alamazlar.
5. Geçerli mazereti olmadan denetim esnasında güvenlik sorumlusunu veya yöneticiyi bulundurmayan, denetim kapsamındaki bilgi, belge ve kayıtları vermeyen kişi, kurum, kuruluş ve şirketlere beşbin Türk lirası, denetimlerde tespit edilip giderilmesi istenen eksiklikleri gidermeyen kişi, kurum, kuruluş veya şirketlerin yöneticilerine altıbin Türk Lirası idari para cezası verilir.
6. Özel güvenlik görevlisini koruma ve güvenlik hizmetleri dışında başka bir işte çalıştıran, üniforma giydirmeyen veya izin verilen dışında teçhizat giydirerek çalıştıran kişi, kurum ve kuruluşlara her tespit için üçbin Türk Lirası idari para cezası verilir.
7. 11 inci maddenin ikinci fıkrası ile 12 nci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen bildirimleri süresinde yerine getirmeyenlere üçbin Türk Lirası idari para cezası verilir.
8. Yetkili genel kolluk kuvvetlerine karşı görevini yapmasını engellemek amacıyla direnen veya cebir kullanan ya da tehdit eden özel güvenlik yöneticisi ve görevlisi ile ateşli silâhını bu Kanuna aykırı veya görev alanı dışında kullanan, görevi dışında üniforması ile toplantı ve gösteri yürüyüşlerine katıldığı tespit edilen özel güvenlik görevlilerinin özel güvenlik kimlik kartı valilikçe iptal edilir. Bu kişiler bir daha özel güvenlik alanında çalışamazlar.

ı) Grev yasağına uymayan özel güvenlik görevlileri altı ay süreyle özel güvenlik alanında görev alamazlar. Bu maddede öngörülen cezalar mahalli mülki amir tarafından verilir.(5188 Sayılı Kanun, Madde 20).

7.3.35.            Ceza uygulaması

(Değişik: 23/1/2008 – 5728/549 md.) Özel güvenlik görevlileri, görevleriyle bağlantılı olarak işledikleri suçlardan dolayı kamu görevlisi gibi cezalandırılır. Özel güvenlik görevlilerine karşı görevleri dolayısıyla suç işleyenler kamu görevlisine karşı suç işlemiş gibi cezalandırılır.(5188 Sayılı Kanun, Madde 23).

7.3.36.            İdari Para Cezalarının Uygulanması

Kanunun 20 inci maddesinde belirtilen hallerde, suça ilişkin tutanaklar eklenmek suretiyle, ilgili kişi ve kuruluşa en az yedi gün süre verilerek savunması istenir. Savunması yeterli görülmeyenlere ilçelerde kaymakamın, illerde valinin onayı ile idari para cezası verilir. Para cezası verilmesine ilişkin onaylar yedi gün içinde ilçelerde mal müdürlüklerine, illerde defterdarlığa gönderilir. Bu maddede öngörülen idari para cezaları o yerin valilik veya kaymakamlığının bildirimi üzerine 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre Maliye Bakanlığınca tahsil olunur (Yönetmelik, Madde 46).

7.3.37.            Özel Güvenlik Bilgi Sistemi

• Veri Girişi

Bilgi Sistemi ile özel güvenlik şirketleri, eğitim kurumları, özel güvenlik birimleri ve alarm izleme merkezlerinin kuruluş/faaliyet işlemleri, hizmet satışı, kişi koruma, silah bilgileri, sınav, çalışma izni, kimlik kartı vb. işlemleri ülke genelinde otomasyona tabi tutulmuş olup, veri girişleri ile doğru orantılı olarak hizmet veriminde artış, iş gücü ve zamandan tasarruf, sınav işlemlerinde hızlılık ile sağlıklı bilgi ve istatistiklere erişim sağlanmaktadır. Emniyet Genel Müdürlüğünden istenilen veya yapılacak değerlendirme ve planlamalarda ihtiyaç duyulan özel güvenlik sektörü ile ilgili bilgilere ve istatistikî verilere öncelikle Bilgi Sisteminden ulaşılmaktadır. Özel güvenlik hizmetleri ile ilgili yürütülen bütün işlemlere ait bilgilere ulaşmada asıl ve öncelikli kaynak Bilgi Sistemi olduğundan, sistemde yer alan bilgilerin güncel ve doğru olması büyük önem taşımaktadır. Bilgi Sisteminden istenilen faydanın, sağlıklı ve doğru bilgi akışının sağlanması için Şube Müdürlükleri/Büro Amirliklerince veri girişleri güncel olarak yapılacaktır.

7.3.39.            Kod ve Şifre Talebi

Başkanlıkça Tahdit ve Hudut Kapıları Projesi, Özel Güvenlik Bilgi Sistemi, Kimlik ve Adres Paylaşım Sistemi, Silah Ruhsat Programı ve Patlayıcı Madde Yeterlilik Sınav Kayıt Programı ile ilgili kullanıcı kodu ve şifre tanımlaması işlemleri yapılmakta olup, Şube Müdürlüğü/Büro Amirliği ile Silah ve Patlayıcı Maddeler Şube Müdürlüğü/Silah ve Patlayıcı Maddeler Büro Amirliği personeli için şifre tanımlamaları aşağıda belirtilen usul ve esaslara göre yapılacaktır.

1. Öncelikle kullanıcı kodu ve şifre talep edilen personel kurumsal e-posta hesabını (Örnek: 123456@polnet.intra) aktif hale getirecektir. (Bu konuda il Bilgi İşlem Şube Müdürlüğü personelinden teknik destek alınabilecektir.)
2. Kullanıcı kod ve şifre talepleri (http://egm1ogdweb03) adresindeki Bilgi Sistemi ana sayfasında bulunan “Proje Kullanıcı Talep Formu”nun çıktısı alınarak doldurulup, birim amiri tarafından onaylandıktan sonra resmi yazı ile Başkanlığa gönderilecektir.
3. Talep yazısı Başkanlığa ulaştığı andan itibaren kullanıcı kodu ve şifre talep edilen personele “Kullanıcı Talimatları”nın da bulunduğu bir doğrulama e-postası gönderilecektir.

ç) Kullanıcı, gönderilen doğrulama e-postasında bulunan bilgileri okuyup, e-posta içerisinde bulunan “Okudum” linkine tıkladıktan sonra, kullanıcı kodu ve şifre bilgileri personelin e- posta adresine ayrı bir e-posta olarak gönderilecektir.

• Kullanıcılara gönderilen “Kullanıcı Talimatları”nın 10 (on) gün içerisinde onaylanması gerekmektedir. Bu süre sonuna kadar onaylanmayan kullanıcı kodu ve şifre talepleri sistemden silinecek ve şifre tanımlaması yapılmayacaktır. Bu durumda olan personel için kullanıcı kodu ve şifre talepleri (b) bendinde belirtilen esaslara göre yapılacaktır.
• Kullanıcı kod ve şifre tanımlaması yapılan personelin atama, emeklilik vb. nedenlerle çalıştığı birimden ilişiğinin kesilmesi halinde, kullanıcı kodu ve şifre iptal işlemleri için kullanıcının kimlik bilgilerinin de yer aldığı bir üst yazı Başkanlığa gönderilecektir.
• Şifreler ile ilgili tereddüt oluşan konularda yazılı görüş sorulması yerine (ozelguvenlikbis@polnet.intra) adresine e-posta gönderilerek veya Başkanlığa şifre tanımlaması yapan personel ile irtibata geçilebilecektir.
• Hangi birimin hangi şifreleri talep edeceği ile ilgili tablo EK-19’da gönderilmiş olup, şifreler tabloya göre talep edilecektir.

Bilindiği gibi kişilerin ve kurumların güvenliğinin sağlanması bağlamında iç güvenlik konusunu oluşturmakta olan güvenlik kavramı başlı başına önem arz etmektedir. Bu kapsamda genel kolluk görevleri dışında kalan yerlerin korunması görevi tarihsel süreçte birçok değişikliklerden geçmiştir. Bu bağlamda ülkemizde 1981 yılında bir nebze yasal alt yapısı oluşturulmaya çalışılan Özel Güvenlik Teşkilatı yapısı, 2495 Sayılı Kanun çıkana dek hep kişilerin ya da şirketlerin kendi gayreti ile aşılmaya çalışılmıştır.

Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra ABD ve Avrupa’da önemli bir yer tutan özel güvenlik şirketlerinin Türkiye’deki geçmişi 1970’li yıllara dayanmaktadır. Bu alandaki sıçrama 9 Ocak 1996’da Sabancı Center’in 25. katında düzenlenen Özdemir Sabancı suikastinden sonra olmuştur. O günlerde iş merkezindeki suikastin ardından gelen güvenlik zafiyeti tartışmaları, özel güvenlik sektörünü yeni bir mecraya taşımıştı. Daha sonra tüm bu eksikliklerden yola çıkılarak 2004 haziran ayında Özel Güvenlik bugünkü yasal altyapısını oluşturmuştur.

5188 Sayılı Yasa ve ilgili yönetmelikleri kapsamında özel güvenlik görevlilerinin görev alanları, yetki ve sorumlulukları, eğitimi, denetimi, yasaklar ve yaptırımlar gibi konulara yer verilmiş bu kapsamda özel güvenlik teşkilatlarının yasal bir yapısı oluşturulmaya çalışılmıştır. Günümüzde yasal bir alt yapıya kavuşmuş olan özel güvenlik teşkilatları, bu yasa ve yönetmelikleri dahilinde görevlerinin sürdürmeye çalışmaktadırlar (Tosun, 2015).

https://www.yargiguvenlik.com, 5188 sayılı yasa